Abstract:
ناتو به عنوان یک پیمان نظامی ، پس از فروپاشی شوروی توانست با تغییر کارویژه های خود و با نگاه ویژه به رویکرد تسهیل مسائل سیاسی و اقتصادی غرب ، وارد عرصه جدیدی از تعامل های دفاعی - امنیتی شود. این سازمان ، با به کارگیری شورای همکاری آتلانتیک شمالی و طرح مشارکت برای صلح ، وارد حیات خلوت روسیه شد. این عملکرد ناتو که با هدف نفوذ سیاسی ، اقتصادی ، امنیتی ، به ویژه برای تسلط بر منابع انرژی طراحی شده بود، کم کم برای تسلط بر منطقه ، به غرب پاسخ مثبت داد. اکنون این سازمان ، برای صلح ، همه کشورهای شوروی سابق را زیر چتر طرح مشارکت ناتو درآورده است و از این راه ، سعی دارد به طور کامل به این کشورها نفوذ کند. می توان گفت غرب و ناتو توانسته اند با مشارکت در پروژه های اقتصادی به ویژه انرژی ، جای پای مناسبی در منطقه پیدا کنند. به نظر می رسد کشورهای روسیه ، چین و ایران با وجود مخالفت با روند یک جانبه گرایی ایالات متحدة آمریکا و نگرانی برای حضور ناتو و غرب در منطقه نتوانسته اند گام های تقابلی بردارند. اگرچه با همگرایی حول محور سازمان همکاری شانگهای ، درصدد نشان دادن قدرتی منطقه ای هستند، گام موثری برای تقابل با غرب از طرف آن ها مشاهده نشده است . در این بررسی - که با استفاده از مدل SWOT انجام شده است - قوت ها، فرصت ها، تهدیدها و ضعف های ناتو در منطقه مطالعه شده و راهبردهای چهارگانه استخراج شده با تحلیلی مناسب ارائه شده است . درنهایت ، راهبرد مورد نظر برای کشورهای رقیب نیز ارزیابی شده است .
Machine summary:
"ماتریس راهبردهای SWOT ضعفهای ناتو W قوتهای ناتو S W1= نداشت توانایی مقابلة کامل با تروریسم W2= دوری از منطقه و نبود تسلط کافی W3= منافع متضاد سیاسی - اقتصادی اعضای ناتو S1= نظامی بودن پیمان S2= برنامة PFP S4= تسلط بر عراق و افغانستان S5= گستردگی توان نظامی ناتو نسبت به کشورهای منطقه راهبرد WO )بازندری ( راهبرد SO )رقابتی - تهاجمی ( فرصتهای ناتو O WO1= همدرایی غرب و تقویت بنیانهای ناتو در جهت منافع غرب O1-O2-O6 WO2= تحریک نکردن کشورهای حوزٔە اوراسیا O4-O5-O8- W4-W۷ WO3= جلوگیری از امکان تقابل ناتو با کشورهای حوزٔە اوراسیا W6- W۷- W9- O10-O9-O8 -O6-O5-O4 -O3 SO1= توان نظامی و هامونی ناتو و آمریکا O10 -O9 -O2 -S9 -S۷-S1SO2= دنبالکردن راهبرد تسلط بر اوراسیا با برنامة PFP S3- S4- S6- S10- O3- O۷ -O4SO3= تسلط بر امنیت انرژی اوراسیا و بازارهای مواد خام و مصرف در اوراسیا S6- O8 -O6 -O4 -S8 O1= گسترش ناتو به شرق O2= محاصرٔە منطقة اوراسیا O3= دستیابی به منابع انرژی O4= تقویت هامونی آمریکا راهبرد WT )تدافعی ( راهبرد ST )تنوع( تهدیدها )T( WT1= مقابله با همدرایی اوراسیا حول محور SCO T4 -T3 -T2 -T1-W9 -W3 -W3 T10 -T6WT2= تقابل با روند رشد صنعتی کشورهای درحال توسعة حوزٔە اوراسیا و رفع ندرانی های امنیت انرژی غرب در اوراسیا -T۷ -T6-T5-T3 -W۷=-W6 T10 -T9 –T8 ST1= آمادگی برای تقابل ناتو با قدرتهای اوراسیا S1- S3- S۷- -T6-T4 -T3-T2 -T1 -S9 T10 -T8ST2= تهدیدنکردن امنیت انرژی غرب با گسترش ناتو به سمت شرق – S3 T9-T۷ -T5 -S10 -S6-S5 T1= وجود منافع روسیه ، چی و ایران و امکان تقابل با غرب T1= خطرناکبودن انزوای راهبردی روسیه T2= صنعتی شدن چی و هند و نیاز بیشتر آنها به انرژی در آینده T3= همدرایی کشورهای منطقه، حول محور SCO T5= مخالفت با یک جانبهگرایی آمریکا در منطقه ناتو در راهبردهای موجود، علی رغم اتخاذ راهبرد رقابتی - تهاجمی ، در سالهای پس از جنگ سرد توانسته است با قابلیتهایی چون طرح مشارکت برای صلح، از ضعف کشورهای حوزٔە اوراسیا استفاده کند و همچنان در ای منطقه بماند."