Abstract:
پژوهش حاضر با هدف کلی مطالعه تاثیر ابعاد توسعه پایدار اجتماعات محلی بر توسعه گردشگری طبیعی در اجتماعات روستایی شهرستان نقده، از توابع استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، ده روستای دارای جاذبه های طبیعی در شهرستان نقده است که از میان آنها 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و گردآوری دادهها با استفاده از روش های مشاهده، مصاحبه با کارشناسان و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل خوشه ای سلسلهمراتبی، آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته ها نشان می دهد روستاهای حسنلو، بالیقچی، گرده قیط و درگه سنگی، بهعلت برخورداری از پتانسیل های طبیعت گردی، در بالاترین سطح پایدار (فراجذاب) قرار دارند و روستاهای طالقان و ساخسیتپه، بهعلت فقر منابع طبیعی، در مکان ناپایدار (فروجذاب) واقع شده اند. در گروه بندی شاخص های مورد مطالعه با استفاده از تحلیل خوشه ای به روش ادغام «وارد» بر نمره های شاخص های ابعاد سه گانه توسعه پایدار، چهار خوشه در هر بعد مشخص شد که بهترتیب عبارت اند از: بعد اقتصادی (اشتغال و درآمد، برنامه ریزی دولتی، ارتقای کیفیت زندگی و کشاورزی)، بعد اجتماعی (دانش و مشارکت، رضایت و الگوبرداری، امنیت و تبلیغات و اطلاع رسانی) و بعد اکولوژی- زیست محیطی (حفاظت از منابع طبیعی، حساسیت های زیست محیطی، تغییر کاربری اراضی و خدمات ارتباطی و زیرساختی). درنهایت، نتایج آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون توکی از دیدگاه اجتماعات محلی نشان داد که بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5229/4، از اهمیت بیشتری در توسعه گردشگری طبیعی برخوردار است. برایناساس، می توان گفت توسعه از طریق ابعاد متعدد خود (اقتصادی- نهادی، اجتماعی- فرهنگی، اکولوژیکی- زیست محیطی) توسعه گردشگری طبیعی را محقق می سازد.
Machine summary:
)، حضور گردشگر و میزان آسیب رسانی به منابع هماهنگ ساختن توسعۀ زیرساخت های گردشگری طبیعی و تنوع زیستی ، آلودگی آب های منطقه مانند تالاب ها، رودخانه ها و چشمه ها، تغییر کاربری اراضی کشاورزی و باغات ، گسترش فضاهای سبز و افزایش تمایل مردم به زیباسازی ، بهبود وضعیت معابر و راه های ارتباطی روستاها، گسترش امکانات بهداشتی و درمانی ، بهبود الگو و بافت مساکن روستاها، افزایش دسترسی به امکانات و خدمات حمل ونقل ، داشتن قابلیت های لازم برای توسعۀ گردشگری طبیعی ، توسعۀ زیرساخت های گردشگری منبع :٢٠٠٥ :APO؛پژوهش هایپیشین ونگارندگان ،١٣٩١ بحث ویافته ها براساس سؤال پژوهش که بیان میکند توسعۀ گردشگری طبیعی، بر توسعۀ پایدار اجتماعات محلی منطقۀ مورد مطالعه و ابعاد اقتصادی- نهادی، اجتماعی- فرهنگی و اکولوژی- زیست محیطی آن تأثیرگذار است ، ابتدا برای تقلیل مؤلفه های مورد مطالعه ، با استفاده از تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی و برپایۀ نمره های شاخص های مطالعه شده در ابعاد سه گانۀ توسعۀ پایدار، خوشه بندی صورت گرفت و شاخص های ناهمگن از یکدیگر جدا و نامگذاری شدند.
خوشه بندی شاخص های بعداقتصادی -نهادی دراجتماعات محلیشهرستان نقده خوشه ها شاخص ها تعداد امتیازپایداری /ناپایداری ایجاد فرصت های شغلی جدید در منطقه 3/76 گسترش مشاغل خدماتی 3/35 خوشۀ اول توسعۀ بازارهای محلی 3/48 5 تنوع بخشی به منابع درآمدی ساکنان منطقه 3/88 افزایش درآمد روستاییان 3/43 حمایت دولت به لحاظ منابع مالی و اعتباری 4/73 خوشۀ دوم افزایش سرمایه گذاری بخش خصوصی ٣ ٣/٦٠ افزایش همکاری بین مردم و مسئولان 4/70 نقش گردشگری در افزایش قیمت زمین 4/66 خوشۀ سوم تغییر شیوة زندگی و معیشت مردم 4/45 2 خوشۀ چهارم کاهش تولیدات کشاورزی 1 3/35 منبع :نگارندگان ،١٣٩١ با توجه به بررسی ادبیات موضوع ، این چهار خوشه به صورت زیر نامگذاری میشوند: ١.