Abstract:
گردشگری روستایی یکی از زمینههای نسبتا تازه در توسعه روستایی است که میتواند فرصتها و امکاناتی را به ویژه برای اشتغال و درآمد روستایی فراهم سازد و نقش مؤثری در احیاء و نوسازی نواحی روستایی ایفا کند.نقش و اهمیت گردشگری در فرایند توسعه روستایی در بسیاری از کشورها به اثبات رسیده است.هم اکنون گردشگری روستایی به عنوان صنعت بالقوه پایداری قلمداد میشود.توجه به این امر مهم در برنامهها و طرحهای توسعه روستایی به ویژه طرحهای محلی اهمیت زیادی را طلب میکند.گردشگری روستایی امروزه یکی از مردمیترین اشکال گردشگری محسوب میشود(پاپلی یزدی؛1385،201).جاذبهها،امکانات و قابلیتهای توسعه گردشگری در نواحی روستایی کشور ما بسیار متنوع و گسترده است.تاکنون این جاذبهها چندان شناخته و معرفی نشده و بهرهبرداریهای لازم از آنها به عمل نیامده است.گردشگری در فرآیند برنامهریزی توسعه روستایی اهمیت بسزایی دارد.لذا توجه به این امر در برنامهها و طرحهای توسعه روستایی به ویژه طرحهای محلی پیش از پیش احساس میشود.با در نظر گرفتن مشکلات فراوان پیش روی توسعه و پیشرفت روستای وکیلآباد و بعضا کمبود پتانسیلهای لازم در جهت توسعه بخش کشاورزی به دلیل تقطیع اراضی و کوهستانی بودن منطقه و مهاجرت روستاییان و بیکاری،گردشگری روستایی میتواند نقش مؤثری در رونق بخشیدن به جامعه و اقتصاد روستایی ایفا نموده و گام مؤثری در جهت توسعه پایدار روستایی محسوب گردد.
Machine summary:
"اجزای مدل برنامهریزی تعاملی با رهیافت ارزیابی مشارکتی روستایی را بهطورکلی میتوان در سه مرحله ذکر کرد،لیکن بعضی از این عناصر میتوانند در هر سه مرحله گردشگری روستایی نیز بکار روند که بر اساس تجربیات محقق در میدان تحقیق بدست آمده است:مرحله اول:اجزای لازم جهت شروع گردشگری روستایی(رهبران اجتماع روستایی؛دادوستد کوچک و خانوادهمحور؛مشارکت زنان؛ادراکات ساکنان از گردشگری؛افزایش آگاهیهای فرهنگی در میان مردم؛استفاده از وجودد خویشاوندی قوی بین روستاییان برای مشارکت؛داشتن سرمایه مالی).
در ابتدا محقق با رفتن در میان روستاییان و مشاهده وضع زندگی و فعالیت آنها و حتی همکاری در کارهای اهالی به مشاهده مشارکتی پرداخته و با انجام دادن مصاحبهها و بحثوگفتگوهای عمیق با مردم به شناسایی و تحلیل نقاط قوت،ضعف،فرصتها و تهدیدهای توسعه گردشگری روستایی،به عنوان اولین مرحله برنامهریزی اقدام کرده است.
در مرحله پنجم برنامههای تعیینشده برای توسعه گردشگری و تکنیکهای اجرایی آنها با استفاده از روش برنامهریزی تعاملی با رهیافت ارزیابی مشارکتی روستاییان در روستای وکیلاباد ارائه شده است.
از جمله وسایل اجرای اهداف در روستا میتوان به موارد زیر اشاره نمود که با مشارکت خود روستاییان تهیه شده است:ایجاد شغلهای فصلی و پارهوقت از طریق خردهفروشی و بازار فروش محصولات و غذاهای محلی و ارائه خدمات دیگر؛تشکیل سازمانهای خیریه و داوطلبانه از بین روستاییان که میتوانند به توسعه این برنامهها کمک نمایند؛ایجاد امکانات و تأسیسات مناسب گردشگری و تبلیغ مناسب پتانسیلهای گردشگری توسط بخش خصوصی،ترتیب تورهای گردشگری و...
برای برنامهریزی تعاملی در روستای وکیلآباد سه بعد زیر لازم میباشد:سرمایهگذاری فعال توسط سازمانهای محلی،سرمایهگذاری اساسی بر روی منابع محلی و کنترل و نظارت روستاییان بر تمام طرحها و برنامههای توسعه گردشگری در روستا که از اهمیت بسزایی برخوردار است."