Abstract:
رشد و توسعهء روستایی،ارتباطی تنگاتنگ با مشارکت روستاییان دارد،چرا که مشارکت در واقع کارایی برنامههای اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی و کیفیت تصمیمگیری برای مناطق روستایی را افزایش میدهد. ضعف مشارکت مردمی در جامعهء روستایی،از پویایی روستاها میکاهد و رشد و شکوفایی روستاها را با دشواری مواجه میسازد.در پژوهش حاضر،نقش مشارکتهای مردمی در توسعهء روستاهای دهستان سلگی شهرستان نهاوند مورد بررسی قرار گرفته است.مطالعه بر روی 345 نفر از سرپرستان خانوار،در 6 روستای نمونهء دهستان سلگی شهرستان نهاوند-از استان همدان-انجام گرفته و در آن از روش مطالعات اسنادی و روش پیمایشی با استفاده از تکنیک تکمیل پرسشنامه برای شناسایی وضعیت مشارکت در روستاهای نمونه استفاده شده است.برای دستیابی به این هدف،پس از تهیهء پرسشنامه و بررسی و اعتبار و روایی آن،پرسشنامهها در بین افراد نمونه توزیع شده،و از نتایج آنها برای تأیید یا رد فرضیهها استفاده گردید.برای آزمون فرضیهها،با استفاده از شاخصهای توسعهیافتگی روستاهای مورد مطالعه،سطح تحصیلات و وضعیت اقتصادی خانوارها و با به کارگیری آزمونهای همبستگی پیرسون و کروسکال والیس از طریق نرمافزار SPSS به منظور دادهپردازی استفاده شده است.مطالعات انجام شده،نشان میدهد که در منطقهء مورد مطالعه،علاوه بر وجود پتانسیلها و زمینههای مشارکت در توسعهء روستایی،موانع و مشکلاتی در چهار دستهء اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و سیاسی بر سر راه مشارکت پویا و فعال وجود دارد،که رفع هرکدام از آنها مستلزم به کارگیری راهکاری ویژه است.مجموعهء اقدامات مذکور،به ارائه راهکار و برنامهریزی منطبق با توانمندیهای موجود در ناحیهء روستایی موردنظر نیاز دارد.
Machine summary:
"تحلیل دادهها و یافتههای پژوهش به منظور ارزیابی نقش مشارکتهای مردمی در توسعهء روستایی منطقهء مورد مطالعه،6 روستای نمونه از نظر برخورداری از شاخصهای اقتصادی،رفاهی و فرهنگی بررسی شدند(جدول 2)و رابطهء درصد توسعه یافتگی روستاهای مورد بررسی با میزان اعتقاد به مشارکت آنها در توسعهء روستایی(با استفاده از گویههای موجود در پرسشنامه)با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون مورد سنجش قرار گرفت(جدول 3).
رتبهء مشارکت هرکدام از روستاهای نمونه (به تصویر صفحه مراجعه شود) پس از محاسبهء میزان مشارکت روستاییان در امور مربوط به توسعهء روستایی از طریق آزمون کروسکال والیس، مشخص شد که به ترتیب روستاهای رزینی با میانگین رتبهء 64/177،لیلی یادگار با میانگین رتبهء 24/177،شهرک با میانگین رتبهء 77/176،فارسبان با میانگین رتبهء 15/171،شیراوند با میانگین رتبهء 62/152 و کمالوند با میانگین رتبهء 90/122 دارای مشارکت بیشتری هستند و مردم این روستاها به ترتیب تمایل و اعتقاد بیشتری به امور مشارکتی دارند.
برای ایجاد همبستگی قوی بین توسعه و مشارکت آگاهانهء مردم در امور توسعهء روستاهای دهستان موردنظر،علاوه بر اثبات وجود رابطه بین این دو متغیر لازم است که موانع و مشکلات ساختاری که تحقق مشارکت واقعی روستاییان را به دنبال دارند،شناسایی شوند و راهکارهایی برای رفع آنها سنجیده شود.
بهطور کلی میتوان گفت که در دهستان سلگی بهرغم وجود مشکلات و موانع فراوان بر سر راه مشارکت و به کارگیری آن در توسعهء روستایی،وجود میل ذاتی روستاییان به امور مشارکتی و حضور گستردهء آنان در بسیاری از برنامههای توسعهای،میتواند راهگشا باشد؛همچنانکه نگاهی به گویههای پرسشنامههای توزیع شده در بین روستاییان نشان میدهد که میل به مشارکت-به ویژه مشارکت فکری و مشورتی-در میان روستاییان در حد مطلوبی است."