Abstract:
با پرهیز از دیدگاه های تقلیل گرایانه ای که تمرکز خود را بـر وقـایع یـک دهه اخیر عراق و سوریه متمرکز نموده اند، این پژوهش با بهره گیـری از روش تحلیـل گفتمـان بـه واکـاوی مفصـل بنـدی گفتمـان دولـت خلافـت اسلامی (داعش ) می پردازد. برای رسیدن به این هدف ، این تحقیق ابتدا به تبارشناسی جریان فکری سلفی از ابن تیمیه بـه بعـد پرداختـه و شـیوه تحول آن را در قرن بیستم و در اندیشه های سید قطب تحلیل می نمایـد. سپس با حرکت از نقطـه عزیمـت فروپاشـی خلافـت عثمـانی و حاکمیـت گفتمان های سکولار، مجموعه رخدادهایی را که در نتیجه مواجهه گفتمان اسلام /سکولاریسم به وقوع پیوسته به همـراه پیامـدهای آنهـا بـه بحـث می گذارد. سرانجام با بهره گیری از دو فـراز قبلـی ، شـیوه معنـادهی بـه دال های اسلامی وکارکرد هرکدام از آنهـا را در منظومـه معنـایی دولـت خلافت اسلامی (داعش ) به ویژه دال مرکزی خلافت را مورد واکاوی قرار می دهد. با توجه به این مهم ، پژوهش حاضر درپی آن است تا بـا بهـره گیری از روش تحلیل گفتمان لاکلائو و موف ، برای پرسش ذیـل ، پاسـخ مناسبی بیابد: بسترهای فکری – معرفتی جریان تکفیری- سلفی چگونـه مفصل بندی شده است ؟ فرضیه پژوهش : جریان فکری تکفیری - سلفی ، حول دال مرکزی خلافت مفصل بندی شده و به ایجاد حوزه مشـروعیت سازی وغیریت پردازی می پردازد.
Machine summary:
اما ایـن رؤیـا چگونـه جامـه عمـل پوشـید؟ اگـر گفتمان دولت خلافت اسلامی موسـوم بـه داعـش ((ISIS)The Islamic State of Iraq and Syria ) را به مثابه صورت محقق شده یکی از امکانات درطیفی از ممکنات ناشـی از آشـفتگی هـا و بحران های عراق و سوریه به شمار آوریم ، آنگاه ایـن پرسـش مطـرح مـی شـوند کـه اساسـا شرایط پدیداری گفتمان داعش چیست و عناصر مقوم این گفتمان کدامند؟ برای پاسـخ بـه پرسش های مذکور، رجوع به بحران عراق و سوریه اولین مطلبـی اسـت کـه بـه ذهـن یـک پژوهشگر متبادر می شود.
هدف تحقیق در ایـن پـژوهش ، شـناخت دقیـق / عناصر و دقایق گفتمان سلفی گری - جهادی داعـش و شـیوه مفصـل بنـدی آن بـا توجـه بـه لایه های عمیق تر اندیشگانی و تاریخی است که این امکان را فراهم می سازد تا دلایل ظهور، قدرت گیری و خشونت داعش را بهتر درک نماییم .
در قرن بیستم و با به وجود آمدن جنبش هـای اسـلامی ناشـی از دوران پسا خلافت و مجموعه رویدادهایی که در پی خواهد آمد،نظریه پـردازان جدیـدی از جمله حسن البنا، مودودی ، سید قطب ، عبدالسلام فـرج و عمرعبـدالرحمان ظهـور یافتندکـه درجهت احیای سلف صالح و برقراری نظام اسلامی ، اندیشه هـای جدیـدی در همـان راسـتا تولید کردند که روند گفتمان اسلام سیاسی به شیوه عام و گفتمان جهادی به شیوه خاص را در زمان معاصر تحـت تـأثیر قراردادندکـه در ایـن میـان نظـرات قطـب از اهمیـت ویـژه ای برخوردار است .