چکیده:
از مهم ترین روش های تربیت اسلامی که در قرآن، سنت، و سیره امامان معصوم علیهم السلام، ازجمله امیر المومنین علی (ع)، به آن توجه و تاکید شده «عبرت آموزی» است. خداوند در قرآن کریم در آیات گوناگون یکی از مهم ترین منابع و عوامل هدایت انسان را عبرت از گذشته و گذشتگان معرفی می کند و با الفاظ و عبارات گوناگون مردم را به دقت و تامل در زندگی و سرگذشت خوبان و بدان فرا می خواند و به انسان ها سفارش می کند که به سیر و تفکر در آیات آفاقی و انفسی بپردازند و عاقبت محسنین و مفسدین را بنگرند. بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع، این مقاله بر آن است که به بیان نقش عبرت آموزی در حوزه اخلاق و تربیت اسلامی با استفاده از منابع معتبر، به ویژه از نگاه امام علی (ع) با توجه به سخنان گهربار و نصایح ارزش مندشان در کتب گوناگون، خصوصا نهج البلاغه، بپردازد.
خلاصه ماشینی:
امام (ع ) دليل خود را از اين سخن اين گونه بيان مي دارد: «فمـا أشّـد اعتـدال الأحـوال و پژوهش نامة علوي، سال سوم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩١ أقرب اشتباه الأمثال : راستي چقدر حالات ملت ها با هم يک سان و در صفات و رفتارشان بـا يک ديگر همانند است » (همان : خطبة ١٩٢، فراز ٩٣).
پژوهش نامة علوي، سال سوم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩١ بنابراين ، زمينة رشد و تعالي آدمي جز به تفکر صحيح فراهم نمي شـود، زيـرا بـه تفکـر است که نيک و بد امور دريافت مي شود و اصلاح زندگي ايـن جهـان و سـعادت اخـروي سامان مي يابد و همچنـين «المـؤمن ...
پژوهش نامة علوي، سال سوم ، شمارة اول ، بهار و تابستان ١٣٩١ ابن ميثم شارح نهج البلاغه در ذيل اين حکمت آورده است : واعظي که به موعظة خود عمل نکند، سبب خشم خدا مي گردد.
٩. بهره هاي اخلاقي ـ تربيتي عبرت عبرت آموزي از وقايع و حوادث روزگار برکات فراواني را براي انسان بـه ارمغـان خواهـد آورد و به همين دليل در قرآن و نهج البلاغه و روايات به اين امر تأکيد فراوان شـده اسـت .