چکیده:
همکاری های بین المللی در آموزش عالی به فراهم کردن تجارب آموزشی فرامرزی برای دانشجویان و اساتید بمنظور ارتقاء روابط کاری میپردازد که این امر درنهایت به اثربخشی بیشتر این مراکز و نیز افزایش تفاهم فرهنگی کمک میکند. هدف پژوهش حاضر، تعیین مهمترین نقاط قوت و ضعف ، فرصت ها و تهدیدهای برنامه های همکاری علمی -بین المللی در آموزش عالی ایران است . این تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی میباشد که برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است . جامعه آماری تحقیق مشتمل بر اعضای هیات علمی دانشگاه های برتر حوزه همکاری های علمی -بین المللی (دانشگاه های تهران ، شهید بهشتی ، صنعتی شریف ، امیرکبیر و علم و صنعت ) است که برابر با ٣١٦٩ نفر میباشد. ٣٤٢ نفر از آن ها از طریق روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شده اند. ابزار تحقیق از نظر روایی محتوایی و بر اساس نظر تعدادی از اساتید صاحب نظر در حوزة آموزش عالی مورد تائید قرار گرفت و برای تعیین پایایی پرسش نامه نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آن برابر ٠/٨٥ به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS نسخه ١١/٥ انجام شد. نتایج نشان داد مهمترین نقاط قوت برنامه های همکاری علمی بین المللی در آموزش عالی ایران عبارت بود از: توسعه تحصیلات تکمیلی ، افزایش تعداد مقالات در نشریات بین المللی و افزایش سطح سواد فناوری در جامعه دانشگاهی . مهمترین نقاط ضعف عبارت بود از: اهمیت نداشتن همکاری های بین المللی در سیاستگذاری های کلان علمی ، ضعف آگاهی مدیران دانشگاه ها از ظرفیت های موجود علمی و موقعیت ها و زمینه های همکاری های بین المللی در داخل و خارج کشور و انعقاد تفاهم نامه ها بدون پشتیبان اجرایی. مهمترین فرصت ها عبارت بود از: سرمایه گذاری کشور در دانش های جدید، توجه ویژه به جایگاه علم و فناوری و به ویژه همکاری های علمی -بین المللی در سند چشم انداز و تقاضای اجتماعی فزاینده برای آموزش عالی . مهمترین تهدیدها عبارت بود از: عدم ارتباط مناسب بین دولت ، دانشگاه و صنعت ، مشکلات فناوری های اطلاعاتی ناشی از پایین بودن سرعت ، پهنای باند، کندی خطوط ارتباطی ، فیلترینگ سایت ها و توجه محدود به کیفیت تولیدات علمی .
خلاصه ماشینی:
نتایج نشان داد مهمترین نقاط قوت برنامه های همکاری علمی بین المللی در آموزش عالی ایران عبارت بود از: توسعه تحصیلات تکمیلی ، افزایش تعداد مقالات در نشریات بین المللی و افزایش سطح سواد فناوری در جامعه دانشگاهی .
1- Neave 2- Marketization 3- Massification با مروری بر ادبیات آموزش عالی در جهان با تحقیقات متعددی در ارتباط با اهمیت ، ابعاد، انگیزه ها، ظرفیت ها، کاستیها و نتایج همکاریهای بین المللی در دانشگاه ها مواجه میشویم که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میشود: هاردر١(٢٠١٠) در پژوهشی با عنوان "تلاش های بین المللی شدن در کالج های بین المللی آمریکا" به بررسی ٤مؤلفه حمایت موسسه ای، قوانین آموزشی، برنامه ها و فعالیت های فوق برنامه و خط مشی و فرصت های اعضای هیأت علمی و دانشجویان بین المللی پرداخته است .
ادیلسون ٤(٢٠٠٣) در مقاله ای با عنوان "همکاریهای بین المللی در آموزش عالی؛ بررسی موضوعات اساسی" به معرفی چالش هایی میپردازد که مانع همکاری های موفقیت آمیز مؤسسات 1- Bruce 2- Ayoubi & Al-Habaibeh 3- Amelia Da Vis Courts 4- Edelson آموزش عالی آمریکا با مؤسسات خارجی میشوند.
فراوانی ویژگیهای جمعیت شناختی نمونه های پژوهش (رجوع شود به تصویر صفحه) سوال اول : مهمترین نقاط قوت در برنامه های همکاری علمی -بین المللی در آموزش عالی ایران چیست ؟ برای پاسخگویی به این پرسش از تحلیل راهبردی SWOT و محاسبه مجموع وزن هر مؤلفه در نقاط قوت و رتبه بندی مؤلفه ها برمبنای مجموع وزنی استفاده شد.