چکیده:
برخی از آیات قرآن به گونه های مختلف قرائت شده است که طبق دیدگاه صحیح منطبق با روایات اهل بیت علیهم السلام، یکی از آنها صحیح و بقیه غیرصحیح است. شناخت قرائت صحیح از طریق معیارهای مشخص شده برای تفسیر درست قرآن و تلاوت صحیح آن لازم است. یکی از علومی که می تواند در این امر نقش آفرین باشد علم صرف است. مقاله حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی و با هدف نشان دادن نقش دانش صرف در دستیابی به قرائت صحیح، به بررسی برخی از قرائت های اختلافی قرآن پرداخته و با بیان موافقت و عدم موافقت آنها با قواعد علم صرف، به این نتیجه رسیده است که علم صرف می تواند در برخی از قرائت های اختلافی در تعیین، ترجیح یا در تساوی برخی از قرائت ها نقش آفرین باشد.
خلاصه ماشینی:
"دانشمندان علم قرائت برای به دستیابی به قرائت صحیح قرآن در مورد قرائت های اختلافی، معیارهای متعددی ذکر کرده اند که یکی از آنها موافقت با قواعد عربی است.
بحث ما در مقاله پیش رو، بررسی قرائت های اختلافی، و موافقت یا عدم موافقت آنها با قواعد علم صرف برای رسیدن به قرائت صحیح از طریق این معیار است.
سؤال اصلی تحقیق عبارت است از: نقش علم صرف در دستیابی به قرائت صحیح چگونه است؟ سؤال های فرعی نیز از این قرارند: 1.
اختلاف قرائات و گونه های نقش آفرینی علم صرف در قرائت قرآن اختلاف قراء در قرائت کلمات به گونه های متفاوتی است (زرکشی، 1376، ج 1، ص 318)؛ مانند اختلاف در قرائت «زین» در آیه «وکذلک زین لکثیر من المشرکین قتل أولادهم شرکآؤهم» (انعام: 137) که مربوط به حرکت بنایی کلمه می باشد (ابن مجاهد، 1400ق، ص 270) و اختلاف در قرائت «ارجلکم» در آیه «وامسحوا برؤوسکم وأرجلکم إلی الکعبین»(مائده: 6) که به حرکت اعرابی ارجل مربوط می شود (طبرسی، 1372، ج 3، ص 252).
بنابراین، نظر به اینکه «مات» از دو باب «فعل یفعل» و «فعل یفعل» آمده و دارای دو لغت فصیح است، هر دو قاعده صرفی در فاءالفعل آن جاری است و میم «مات» را در صیغه های یادشده به دو گونه مضموم و مکسور می توان خواند و هر دو مطابق با قاعده است."