چکیده:
پژوهش حاضر شکافهای اجتماعیای که زمینه سازپیدایش انقلاب
گردیدند و متقابلا تأثیر انقلاب بر وضعیت شکافهای اجتماعی طی دو
دهه اخیر به ویژه شکافهای مذهبی، قومی ـ مذهبی، طبقاتی، ارزشی،
جنسیت و نسلی را مورد کاوش قرار میدهد. مدعا این است که انقلاب
از یک سو، فرآیند ادغام و یکپارچگی اجتماعی و ایدئولوژیک را
تقویت و از بیثباتیهای حاد سیاسی جلوگیری کرد و از سوی دیگر،
سبب پیدایش یا فعالتر شدن برخی شکافهای اجتماعی گردید.
شکافهای سیاسی ـ اجتماعی موجود و ویژگیهای نهفته در آنها
همچنان احتمال وقوع کشمکشهای شدید، خشونتآمیز و بیثبات
کننده را با خود دارند؛ از این رو اگر همبستگیهای اجتماعی،
اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مورد توجه قرار نگیرد، احتمال سر
برآوردن کشمکشهایی از درون این شکافها وجود دارد.
خلاصه ماشینی:
"3 به کارگیری مفهوم شکاف اجتماعی این امکان را به ما میدهد تا از یک سو تأثیر تحولات و فرآیندهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را بر کشمکشهای سیاسی توضیح دهیم و از سوی دیگر، از سطح جامعه ملی نیز فراتر رویم و عوامل بیرون از واحدهای ملی، یعنی عوامل منطقهای و بین المللی مؤثر بر کشمکشهای سیاسی موجود در یک کشور را در تحلیلهای خود بگنجانیم، بدون آن که تفاوت این سطوح از نظر تحلیلی برای ما مشکلی منطقی ایجاد کند؛ برای مثال هنگامی که در جامعه ایران از شکافها و کشمکشهای قومی و ایدئولوژیک سخن میگوییم، ضمن این که خاستگاههای داخلی این کشمکشها را در نظر داریم و نقش و تأثیر ساختارها و فرآیندهای داخلی را در ایجاد یا تشدید و فعال شدن این شکافها و کشمکشها مورد بررسی قرار میدهیم، میتوانیم بر اساس شواهدی که در دست داریم نقش و تأثیر عوامل و بازیگران خارجی نظیر موجودیت و موقعیت گروههای قومی مشابه در کشورهای همجوار و یا سیاستهای کشورها و قدرتهای دوردستتر را مورد توجه و بررسی قرار دهیم و سپس میزان تأثیر این عوامل را بر شکافها و کشمکشهای قومی و ایدئولوژیک در جامعه مورد مطالعه در کنار تأثیر عوامل داخلی بررسی کنیم.
از سوی دیگر، برخی کشورهای خارجی که با توجه به شعارهای انقلابیون به ویژه بحث صدور انقلاب و نیز تهدیداتی که انقلاب برای منافع آنها به دنبال داشت سر ناسازگاری با انقلاب ایران داشتند و با حکومت جدید اختلافهایی پیدا کردند، تشدید کشمکشهای سیاسی بین اقلیتهای قومی با حکومت جدید را به سود خود میدیدند و در تلاش بودند از این کشمکشها به عنوان اهرم فشار علیه جمهوری اسلامی استفاده کنند."