چکیده:
حقوق مسئولیت بینالمللی، شاخهای از حقوق بینالملل است که به اصول و قواعد حاکم بر فعل یا ترک فعلهای متخلفانه بازیگران بینالمللی و لزوم جبران خسارات ناشی از آن میپردازد. حقوق مسئولیت بینالمللی بهعنوان قواعد ثانوی حقوق بینالملل اصولا زمانی پای به عرصه وجود نهاد که قواعد اولیه حقوق بینالملل در روابط میان دولتها محصور شده بود و بازیگران غیردولتی، صرفا زیاندیده اعمال متخلفانه ارتکابی توسط دولتها قلمداد میشدند. عدم التزام عاملان غیردولتی به قواعد اولیه حقوق بینالملل، طبعا انتساب مسئولیت بینالمللی ناشی از نقض آن قواعد اولیه به آنها را منتفی میساخت؛ اما اینک عصر دیگری است. در اثر تحولات بینالمللی مختلف، از یک سو عاملان غیردولتی بهویژه جداییطلبان به بسیاری از قواعد اولیه حقوق بینالملل ملتزم شدهاند و از سوی دیگر با جابهجایی نقشهای سنتی در روابط بینالملل و علیالخصوص افزایش درگیریهای داخلی، ضرورت بازنگری در جایگاه بازیگران غیردولتی در حقوق مسئولیت بینالمللی جلب توجه میکند. امروزه بازیگران غیردولتی فقط زیاندیده نقض حقوق بینالملل نیستند، بلکه در موارد بسیاری به نقض حقوق بینالملل نیز مبادرت ورزیدهاند. مسئولیت بینالمللی جداییطلبان در جریان مخاصمات جداییطلبانه علیه دولت مرکزی از این دست است که در سه سطح جداییطلبان موفق در تشکیل کشور، جداییطلبان ناموفق در تشکیل کشور و افراد خصوصی همراه جداییطلبان قابل بررسی است.
The law of international responsibility is one of the branches of international law which deals with the principles governing international actors to stop wrongful acts and to compensate for the damages. The law of international responsibility was born when international law was limited to interactions of states, and non-state actors were seen just as the victims of states wrongful acts. At present, classic roles in international relationships have changed, and an increasing tendency in internal wars makes it important to review non-state actors' status in light of the law of international responsibility. Nowadays, non-state actors are not only victims of international law, but also violate international law themselves. The current study shows the possibility of raising international responsibility of non-state actors and explain it on international responsibility of secessionists. Secessionist insurgents as the main cause of non-international armed conflicts are prone to violate international law especially humanitarian law. Furthermore, contrary to the past studies, which concerned claims against states, this study is an attempt to assess the possibility of bringing a claim against the secessionists
خلاصه ماشینی:
در این مقاله تلاش بر این است تا با استفاده از مواد طرح کمیسیون حقوق بینالملل در مورد مسئولیت دولتها (2001)، رویه قضایی دادگاههای ملی، آرای قضایی و داوری بینالمللی، اندیشههای حقوقدانان، و منطق حقوقی به تبیین یک نظام حقوقی برای مسئولیت بینالمللی بازیگران غیردولتی پرداخته شود.
3 کمیسیون حقوق بینالملل با نادیده گرفتن این تفاوت در طرح سال 2001 خود در ارتباط با مسئولیت بینالمللی دولتها در ماده 8 بیان میدارد که دولت، مسئول اقدامات «فرد یا گروهی» از افراد است در صورتی که این فرد یا گروه حقیقتا طبق دستور، هدایت و راهبری یا کنترل آن دولت عمل کرده باشد.
هرچند پروتکل دوم درخصوص مخاصمات مسلحانه داخلی از مسئولیت فرماندهان صحبتی نکرده است؛ اما شعبه تجدیدنظر دیوان کیفری بینالمللی برای یوگسلاوی سابق در قضیهای بیان داشت که سکوت این Republic Srpska Alberto Alvarez-Jimenez, "International State Responsibility for Acts of Non-State Actors: The Recent Standards Set by The International Court of Justice in Genocide and Why The WTO Appellate Body Should Not Embrace Them", Journal of International Law and Commerce, No. 35, 2007, p.
اما چنانچه جداییطلبان موفق به تشکیل کشور نشوند این سؤال پیش میآید که چه ساز و کارهایی برای رفع آثار فعل متخلفانه بینالمللی آنها وجود دارد؟ میتوان از «قواعد حاکم بر مسئولیت شرکتهای فراملی و دیگر شرکتهای تجاری در ارتباط با حقوق بشر» که توسط کمیته فرعی حمایت و تضمین حقوق بشر تهیه شد بهره گرفت که بیان داشته در وهله اول، سازمان ملل متحد باید نظارت دورهای بر اقدامات این بازیگران داشته باشد.