چکیده:
کاهش نابرابری در بهرهمندی از منابع و امکانات جامعه، یکی از معیارهای اساسی توسعه پایدار به شمار میرود. دراین میان نابرابریهای منطقهای و محلهایی از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مقاله سعی شده است، علاوه بر مشخص کردن جایگاه شهر میبد در میان کشور به نابرابریهای محلهای در سطح شهر میبد نیز مورد تأکید قرار گرفته است. این مهم با استفاده از روش "توصیفی- تحلیلی" انجام پذیرفته است. و از مدلهای آماری مانند آزمون ویلکاکسون جهت مقایسه پایداری بین شاخصهای شهر میبد با کشور، و در مرحله دوم، با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی، HDI، تکنیک امتیازد استاندارد شده و ضریب پراکندگی(C.V) با استفاده از23 شاخص اقتصادی- اجتماعی به تحلیل و ارزیابی محلات شهرتاریخی میبد پرداخته شده است. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که جایگاه شهر میبد در بین شهرهای کشور مطلوب است اما نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان میدهد که تنها یک، ششم از محلات از وضعیت مطلوبی برخودار است ودر شاخص HDI شکاف بین پایدارترین و ناپایدارترین محله 4/1 است. حتی در تحلیل مجموعه عوامل پایداری نیز اختلاف پایدار، 87/0 است که نشان از پراکندگی و شکاف زیاد مناطق در برخورداری از شاخصهای پایداری است. در مجموع، پراکندگی فضائی محلات از بعد پایداری به این شرح است که محلات با پایداری قوی و ایدهآل در جنوب و جنوبغربی و محلات ناپایدار در مرکز و شرق این شهر واقع شدهاند. محلات پایدار در دستیابی به خدمات و امکانات در شرایط بهتری واقع شده و محلات ناپایدار در مرکز به علت بافت فشرده و دشواری گسترش سطح و بخشی در حاشیه به دلیل الحاق شدن به شهر و گسترش افقی، دچار ناپایداری گشته است. بنابراین دستیابی به توسعه پایدار در محلات تنها با بکارگیری راهبردهای منطبق بر نقاط قوت و ارتقای شاخص ضعیف امکانپذیر است.
خلاصه ماشینی:
"علاوه بر مشکلات شهری، ساختار محلهای این شهر زمینه رقابتهای ناسالم در زمینه جذب امکانات وتسهیلات شهری شده همچنین وجود زمینهای بایر، وقف زمینه جانمایی نامناسب شده است، بر این اساس به نظر میرسد بین شاخصهای اقتصادی – اجتماعی و توسعه پایدار در محلات شهر میبد رابطه معنیداری وجود ندارد.
جدول 9: درصد پایداری اقتصادی- اجتماعی در عاملهای مختلف پایداری در محلات شهر میبد درصد پایداری عاملها ایدهآل پایدارقوی (مثبت) نیمه پایدار پایدار ضعیف (منفی) ناپایدار اجتماعی 66/16 66/16 77/27 66/16 22/22 اقتصادی 11/11 22/22 77/27 22/22 66/16 فرهنگی- بهداشتی 55/5 33/33 22/22 77/27 66/16 اقتصادی- فرهنگی 55/5 77/27 22/22 33/33 11/11 اجتماعی- فرهنگی 11/11 66/16 33/33 77/27 11/11 نهادی- اجتماعی 11/11 22/22 22/22 77/27 66/16 میانگین 85/11 14/23 92/25 92/25 74/15 محاسبه نگارندگان اما از آنجایی که بعضی از محلات ممکن است از نظر تعدادی از شاخصها وضعیت مناسبی داشته باشند و در عین حال به لحاظ شاخصهای دیگر ناپایدار باشند و یا بر عکس؛ از این رو ضروریبه نظر میرسد برای تشخیص درجه پایداری محلات گوناگون شهر، علاوه بر تحلیل عاملی از شاخصهای ترکیبی نیز استفاده شود جدول 10: عوامل مختلف و اختلاف پایداری آنها به تفکیک محلات ردیف عامل واریانس پایدارترین محله ناپایدارترین محله C."