چکیده:
با ظهور اسلام زن از مقام و پایگاه اجتماعی والایی برخوردار گردید.زنان به عنوان
عضو فعال اجتماع در همه عرصههای علمی، فرهنگی، سیاسی و... درخشیدند.اما به تدریج
این موقعیت ممتاز خود را از دست دادند و به حاشیه رانده شدند.ظلمی که در تاریخ بر
زنان رفت ثمره بینش محرفی بود که به تدریج با اسلام ناب آمیخته گشت و واقعیات
اجتماع نیز شرایط پذیرش این کژاندیشی را فراهم ساخت.از جمله عواملی که بر فرهنگ اسلامی-و از آن جمله نگاه مسلمانان به زن- تاثیر
نهاد فرهنگ سرزمینهای مفتوحه بود که به دلیل امتزاج و آمیختگی میان قوم غالب و
مغلوب صورت گرفت.فرهنگ ایران پیش از اسلام از آن جهت که در دوره اسلامی در تکوین
فرهنگ و تمدن مردم مسلمان این قلمرو وسیع بیشترین تاثیر را داشته است، سزاوار بررسی
است.جایگاه زن در این فرهنگ و نیز در حقوق عصر ساسانی، موضوع تحقیق این مقاله است.
خلاصه ماشینی:
"3 با توجه به چنین نفوذ و قدرتی که متولیان دین از آن برخوردار بودند، توجه به متون دینی و اجرای اوستایی که در این دوره گردآوری شده بود، 4 و راهنمای عمل این صاحب منصبان دینی محسوب میشد کارآمدترین ابزار جهت فهم و دریافت موقعیت زن در فرهنگ عمومی مردم ساسانی است.
کریستین سن، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، انتشارات ابن سینا، چاپ چهارم، تهران، 1351، ص.
به هر حال توجه به این نکته لازم است که زرتشت با آن همه احترام به زنان هنگامی ظهور کرد که در اغلب کشورها چه در زمان ظهور آن و چه پس از آن دختران منفور بودند و زنده به گور میشدند.
در دوره ساسانی این مسئله مورد توجه بود و پدر نمیبایست به عمد و یا از روی امساک و امتناع و یا ترس از دست دادن دخترش وی را به موقع شوهر ندهد چه در این صورت دختر میتوانست به میل خود و بدون اجازه پدر حتی به یک ازدواج غیر مشروع تن دهد.
3 نتیجه آیین زرتشت اگرچه زنان را همردیف مردان قرار داد و برای ایشان شأنی انسانی قائل شد اما زنان در عصر ساسانی عملا جایگاه حقیقی خود را نیافتند و علیرغم تحولات اجتماعی و حقوقی، فرهنگ رایج در میان مردم حاکی از بدبینی و سوءظن نسبت به ایشان بود.
ضمن آنکه نباید این حقیقت را از نظر دور داشت که زنان ایرانی در این دوره در مقایسه با اغلب کشورهای دیگرچه در زمان ظهور زرتشت و چه پس از آن، که دختران را زنده در گور میکردند، از حقوقی برخوردار بودند اما باید توجه داشت که این حقوق تا رسیدن به وضعیت مطلوب دارای کاستیهای قابل ملاحظه بود."