چکیده:
یافته های علوم شناختی به طور کل و زبان شناسی شناختی به طور خاص ،نشان میدهندکه نوع انسان به لحاظ ذهنی،توانایی خارق العاده ای در ساخت امورغیرواقع دارد و این خصوصیت ،به دلیل توانایی شناختی او در تلفیق مفهومی است .این ظرفیت شناختی، به انسان امکان خلق و درک معناهای جدیدی رامیدهدواخیرا به عنوان یکی از سازوکارهای مهم ذهن خلاق به شمار میرود.مقالهحاضربر آن است که نظریهتلفیق مفهومی و نقش تبیینی آن درفرآیند ساخت معنای ذهنی را مورد نقدو بررسی قرار دهد. از همین رو ابتدا نظریهتلفیق مفهومی، مفاهیم و مدل چهار فضایی آن را معرفی کرده و در ادامه ،نقدهایی راکه دربارة این نظریه مطرح شده اند،بررسی میکنیم .
خلاصه ماشینی:
نقد و بررسی نظریه تلفیق مفهومی در تبیین فرآیند ساخت معنا در ذهن بهزاد برکت * ** 1 لیلا اردبیلی چکیده یافته های علوم شناختی به طور کل و زبان شناسی شناختی به طور خاص ،نشان میدهندکه نوع انسان به لحاظ ذهنی،توانایی خارق العاده ای در ساخت امورغیرواقع دارد و این خصوصیت ،به دلیل توانایی شناختی او در تلفیق مفهومی است .
محققان در زبان شناسی شناختی به دنبال راهی برای تبیین و توصیف چرایی و چگونگی فرآیندهای معناسازی در ذهن و زبان ،به نظریه ای به نام تلفیق مفهومی (Conceptual Blending)رسیدند (برای نمونه فوکونیه وترنر، ١٩٩٨، ١٩٩٩، ٢٠٠٢/ کولسون (S.
به این ترتیب فوکونیه با این باورکه زبان ابزار قدرتمندی برای برانگیختن سازه های معنایی پویاو البته موقتی است ، در سال ١٩٩٤ نظریه فضای ذهنی (Mental Space) را مطرح کردو مدعی شد که این فضاها فرآیندهایی را سامان می دهند که در پس فعالیت سخن گفتن و اندیشیدن در جریان یاند.
همچنین انتقادهایی درباره نمونه هایی وارد شده است که فوکونیه وترنر در کتاب شیوه اندیشه ما (Think The Way We)برای نشان دادن کفایت توصیفی نظریه تلفیق مفهومی ، ارائه داده اند.
فوکونیه وترنر مدل خود را به وضوح به یک شبکه یا مدلی پیوندگرا مرتبط می دانند؛برای نمونه آنها بیان می دارندکه در تفسیر عصبی مدل تلفیق مفهومی ،باید گفت که فضاهای ذهنی فهرستی از مجموعه های عصبی فعال شده اند و خطوط بین عناصر به فعال سازی همزمان این پیوندهای خاص اشاره دارند (٤٠.