خلاصه ماشینی:
(به تصویر صفحه مراجعه شود) میزگرد بررسی زمان در فیلم و فلسفه دکتر محمد رضا ریختهگران (استادیار گروه فلسفهی دانشکدهء ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران) دکتر شهاب الدین عادل (عضو هیأت علمی دانشکده سینما-تئاتر،دانشگاه هنر) کتاب ماه هنر؛از اینکه دعوت ما را برای شرکت در این میزگرد پذیرفتید.
بیمقدمه نخستین پرسش خویش را با آقای دکتر عادل مطرح میکنیم که به نظر شما،آیا سینما میتواند جایگاهی برای طرح موضوعی به نام زمان باشد که قرنهاست مشغله فکری فلاسفه بوده است؟ شهاب الدین عادل:اصولا من هیچوقت به دنبال این نبودهام که مفاهیم مشترکی را بین فلسفه و سینما پیدا کنم و فکر میکنم که دیدگاه هر یک از اینها نسبت به جهان یا هستی کاملا با یکدیگر متفاوت است؛یعنی فیلم و فلسفه از مسیرهای متفاوتی برای شناخت عالم هستی و عواملی که در آن دخالت دارد بهره میگیرند،معمولا موضوعهایی را که مورد مطالعه فلاسفه هستند،اغلب در آرامی آنان میتوان یافت.
برای او آن چیزی که میبیند و دریافتی که در یک نشست زمانی،تحت عنوان زمان فیزیکی فیلم با آن برخورد دارد مهم است بنابراین اینکه بخواهیم بگوییم پیچیدگیهایی در ارتباط با رویکردهای فلاسفه و پدیدارشناسانه در فیلمها بیابیم که مخاطب بخواهد براساس آنها به مسائل نگاه کند کمتر میتوان سراغ گرفت.
سینما که هنری زمانی و مکانی است،از آن طرف که مکانی است با عناصر (به تصویر صفحه مراجعه شود) محمد رضا ریختهگران عینی سروکار دارد و از طرف دیگر زمانی است زیرا با عناصر ذهنی مرتبط است در نتیجه،زمان و مکان در سینما و سایر هنرهای نمایشی مثل تئاتر و رقص و اپرا خصلتی دوگانه پیدا میکند و عنوان هنر هفتم برای سینما چندان بیوجه انتخاب نشده است.