چکیده:
بدون شک رشد و توسعه پایدار مناطق شهری که بخش قابل توجهی از جمعیت با سطوح مختلف درآمدی را در خود جای داده از مهمترین اهداف مد نظر سیاست گذاران کشور است. در این راستا، بخش صنعت با عنایت به گستره و تنوع فعالیت می تواند ابزار مناسبی در جهت توسعه متعادل اقتصادی و به تبع آن توسعه سایر ابعاد سیاسی، فرهنگی و غیره باشد. بنابراین در پژوهش حاضر جهت بررسی جایگاه و نقش بخش صنعت در اقتصاد مناطق شهری کشور از تحلیل های جدول داده- ستانده بر مبنای مدل متعارف داده – ستانده ایستا استفاده شده است. بدین منظور بر مبنای جدول داده – ستانده 65 بخشی اقتصاد ایران در سال 1385 و با عنایت به محدودیت های آماری، جدول 13 بخشی برای مناطق شهری استخراج گردید. پس از آن ضرایب فزاینده تولید و پیوندهای فراز و نشیب بخش ها محاسبه و بخش های اقتصادی بر مبنای قدرت انتشار و حساسیت تقسیم بندی گردید. بر اساس نتایج حاصله، بالاترین ضریب تولید با مقدار 07/2 مربوط به بخش صنعت ساخت است. نتایج مرتبط با شاخص های قدرت و حساسیت انتشار نیز حاکی از آن است که بخش صنعت با توجه به ارتباطات خود با سایر بخش ها هم از نظر خرید نهاده های واسطه ای دیگر بخش ها و هم به لحاظ فروش محصول ها به آنها یا به عبارتی برآورده نمودن تقاضای واسطه ای آنها، تحرک بیشتری را در مقایسه با میانگین سایر بخش ها در کل سیستم اقتصادی مناطق شهری ایجاد می نماید.
خلاصه ماشینی:
"نتایج مرتبط با شاخصهای قدرت و حساسیت انتشار نیز حاکی از آن است که بخش صنعت با توجه به ارتباطات خود با سایر بخشها هم از نظر خرید نهادههای واسطهای دیگر بخشها و هم به لحاظ فروش محصولها به آنها یا به عبارتی برآورده نمودن تقاضای واسطهای آنها، تحرک بیشتری را در مقایسه با میانگین سایر بخشها در کل سیستم اقتصادی مناطق شهری ایجاد مینماید.
مبنای اصلی تحلیلهای داده– ستانده در این مطالعه نیز ماتریس معکوس لئونتیف است که از طریق آن میتوان اثرات کامل تقاضا برای محصولهای هر بخش بر سایر بخشها و همچنین وابستگی تکنولوژی نظام تولیدی را مشخص کرده و اثرات افزایش تقاضای مصرفکنندگان را در شبکه تولید مورد بررسی قرار داد (ترابی و همکاران، 1391).
به علاوه تجربه کشورهای توسعه یافته صنعتی نشان داده است که صنعتیشدن بهعنوان نیروی محرکه برای توسعه و رشد کلیه بخشهای اقتصادی و بافتهای اجتماعی نقش ایفا کرده و در نهایت افزایش چشمگیر ارزش افزوده بخش صنعت در تولید ناخالص داخلی در کنار بسیاری از تحولات و تغییرات قابل توجه در عرصه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، همگی در زمره شاخصترین دستاوردهای راهبردی توسعه صنعتی تلقی شود (Szimai & Verspagen, 2011).
در ادامه این بخش، چگونگی محاسبه ضریب فزاینده تولید، پیوندهای پسین<FootNote No="64" Text="Backward Linkage"/> و پیشین<FootNote No="65" Text="Forward Linkage"/> بخشها و نیز تقسیمبندی بخشهای اقتصادی بر مبنای قدرت انتشار و حساسیت با استفاده از ماتریس معکوس لئونتیف که ملاکهای اصلی این پژوهش جهت بررسی و تعیین جایگاه بخش صنعت در ساختار اقتصادی مناطق شهری خواهد بود، ارایه میگردد."