چکیده:
امروزه مسائل مختلف حقوق بین الملل ، از جمله مسئله جرم انگاری کاربرد سلاح های هسته ای را می توان از منظر دو پارادایم مختلف حقوق بین الملل بررسی نمود. در پارادایم کلاسیک مبتنی بر نظم وستفالیائی و حاکمیت محور حقوق بین الملل و در بستر یافته های دیوان بین المللی دادگستری در رای مشورتی ١٩٩٦، صرف کاربرد سلاح هسته ای نه ممنوع بوده وبه طریق اولی نه یک جنایت بین المللی قلمداد می شود. اما ما مدعی و شاهد ظهور تدریجی پارادایمی تازه در حوزه حقوق بین الملل هستیم . پارادایمی که در آن ارزشهای بشری جایگاهی ویژه داشته و حاکمیت دولت ها نمی تواند مانعی قطعی در شکل گیری قاعده ای خاص به نفع بشریت شود. اگرچه بررسی برخی مسائل در چارچوب این پارادایم ممکن است به نتایجی غیر قابل قبول از منظر پارادایم اول منتهی شود اما به هر حال آن واقعیتی است که در نهایت جامعه بین المللی دولت محور بایستی دیر یا زود آن را بپذیرد. در این پاردایم در حال ظهور و تثبیت ناشده حقوق بین الملل کاربرد سلاح هسته ای ناقض قواعد آمره و بر هم زننده نظم عمومی بوده و واجد عناصر سه گانه متشکله جنایات بین المللی می باشد. از این رو کاربرد سلاحهای هسته ای از منظر این پارادایم در حال ظهور، بر خلاف پارادایم کلاسیک حقوق بین الملل ، می تواند یک جنایت بین المللی قلمداد شود.
خلاصه ماشینی:
با توجه به اینکه در طول این شصت و چند سال از یک سو سلاحهای هسته ای از لحاظ کمی و کیفی توسعه یافته و از سوئی دیگر عدم امکان کنترل یا دفاع موثر یکی از ویزگی های ذاتی آنها شده است ٤ انتظار می رفت به تدریج با آشکار شدن هر چه بیشتر چهره خطرناک این سلاح و خطرات ناشی از کاربرد احتمالی آنها ، جامعه بین المللی در قبال کاربرد این گونه سلاحهای رویکرد قاطعانه گرفته و کاربرد آن را جرم انگاری کند؛ ولی تابه امروز به دلیل برخی ملاحظات این امر محقق نشده است .
با این اوصاف این سوال به ذهن می رسد که در خصوص مسئله کاربرد سلا حهای هسته ای تا چه اندازه حاکمیت و اراده دولت ها می تواند تاثیر گذار باشد؟ آیا جامعه بین المللی امروزی نمی تواند در راستای توسعه جایگاه بشر در تحلیل های بین المللی، گامی به جلو برداشته و علیرغم مخالفت تعداد محدود دولت های برخوردار از سلاحهای هسته ای، به دلیل اینکه کاربرد سلاحهای هسته ای ارزشهای بنیادین حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین المللی را نقض می کند کاربرد آن را جنایت بداند؟ در کل ، آیا امروزه در چارچوب پارادایم مبتنی بر ارزشهای بشری، کاربرد سلاحهای هسته ای نبایستی جرم انگاری شده و به عنوان یک جنایت بین المللی قلمداد شود؟ اینها همه مسائلی هستند که در چارچوب پارادایم جدید و نو ظهور حقوق بین الملل که مبتنی بر ارزشهای بشری است ، می توان به آنها جوابهای قانع کننده ای داد.