چکیده:
یکی از پرسش های مهم در مبحث تجارت بین الملل این است که آیا کاهش تعرفه و بهبود رقابت پذیری کالاهای داخلی به افزایش بهره وری بنگاه های صنعتی منجر خواهد شد یا خیر؟ مقاله حاضر اثر آزادسازی تجاری (کاهش نرخ تعرفه) بر بهره وری کل عوامل تولید را در بنگا ه های صنعتی ایران، طی سال های 383- 1379 مورد بررسی قرار می دهد. به منظور الگوسازی تخمین آثار سیاست های تجاری بر بهره وری، ابتدا با رویکرد تابع تولید، بهره وری کل عوامل تولید بنگاه ها برآورد می شود و سپس، ارتباط آن با نرخ تعرفه گمرکی و مشخصه های بنگاه (اندازه بنگاه، مالکیت بنگاه (خصوصی، دولتی و تعاونی) و درجه تمرکز صنعت مربوط به آن بنگا ه ) در چهارچوب یک معادله اقتصادسنجی برآورد می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که کاهش تعرفه موجب افزایش بهر ه وری کل عوامل تولید بنگا ههای صنعتی ایران شده است و اثر کاهش تعرفه بر
بهره وری با توجه به مشخصه های بنگاه متفاوت استفاده، به طوری که اثر نرخ تعرفه بر بهره وری بنگاه های خصوصی قوی تر از بنگا ه های تحت مالکیت دولت است. همچنین اثر کاهش تعرفه بر بهره وری بنگاه هایی که انحصاری ترند، قوی تر از بنگاه های رقابتی است.
This paper investigates the trade liberalization (tariff rate decrease) effect on the total factor productivity (TFP) in Iranian industrial firms during 2000-2004. The TFP firms are determined by production function approach، and then the relationship between tariff rates and firm features (size، ownership type and the concentration degree of the industry relating to the firm) is analyzed.
We showed that the impact of trade liberalization on the TFP has been positive، but the effects of firm features are different. Also، the impact of tariff rate on productivity in private firms is stronger than in the government owned firms. In addition، the impact of trade policies (tariff rates decreasing) on productivity in monopoly firms is stronger than competitive firms.