خلاصه ماشینی:
"آدمیت و تاریخنگاری معاصر آدمیت، از منظر خود، در تحقیقاتش، سه هدف را دنبال میکند: نخست این که میکوشد مقام حقیقی اندیشهگران ایران را از زمان مشروطیت بازشناسد و تأثیر هر یک را در تحول فکری جدید و تکوین ایدئولوژی نهضت ملی مشروطیت به دست دهد؛ دوم، تفکر تاریخی و تکنیک تاریخنگاری نو در ایران را ترقی دهد و سوم این که نوآموزان بدانند در این مرز و بوم، همیشه مردمی هوشمند و آزادهخو وجود داشتهاند که صاحب اندیشه بلند بوده و به پستی تن در ندادهاند.
(2) به این ترتیب، تشخیص موضع آدمیت درباره روشهای سیاسی مذکور، چندان مشکل نیست، او را میتوان مدافع تمام عیار دموکراسی سیاسی نامید؛ از این رو در بیشتر تحلیلهای خود، حتی در روشنترین وقایع تاریخی مانند جریان تحریم تنباکو معتقد است که روحانیان مخالف واگذاری امتیازات به خارجیان، حتی میرزای شیرازی، در صدد تأسیس حکومت الاهی نبودند و منطق اعتراض آنان صرفا سیاسی و ضد ماهیت استعماری آن امتیازات بود.
(2) آدمیت در کتاب فکر دموکراسی اجتماعی در نهضت مشروطیت ایران (3) با بررسی ابعاد دموکراسی اجتماعی، میکوشد به نوعی بنیانگذار تفکر لیبرال در تاریخنگاری معاصر باشد که البته تا حدودی نیز به ایفای نقش تاریخی خود موفق شده، و تکنگاریهای وی درباره تاریخ فکر اندیشهوران معاصر ایران، گواه این مطلب است.
بعد از مهاجرت طلاب و عالمان به شهر قم، پایتخت برای فعالیت عدهای روشنفکر آماده میشود که در نبود رهبران نهضت در تهران، مردم را به سفارت هدایت کرده و تا آن زمان که خواسته اصلی مردم تأسیس عدالتخانه و اجرای عدل بود، یکباره جای خود را به شعار وارداتی و غیر شفاف مشروطه میدهد و به تدریج، میدان برای طراحان این سناریوی غیربومی تغییر مییابد، ______________________________ 1."