چکیده:
مقاله حاضر به بررسی ضرورت ایجاد شهر جدید عالیشهر و ارزیابی میزان عملکرد آن، به طور خاص، در جذب سرریز جمعیتی شهر بوشهر و همچنین به بررسی میزان رضایتمندی خانوارهای ساکن این شهر جدید می پردازد. این پژوهش، از نوع توصیفی– تحلیلی است و شیوه گردآوری اطلاعات، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و بررسی های میدانی در قالب پرسشنامه بوده است. یافته های پژوهش، با استناد به اسناد و شواهد موجود، نشانگر این است که ضرورتی برای احداث شهر جدیدی به عنوان سرریز جمعیت شهر بوشهر وجود نداشته است و به طور عمده تحت تاثیر سیاست های شهری دهه 60 و بر پایه تصمیمات غیرکارشناسانه تصویب و اجرا شده است. در همین راستا طبق اطلاعات اخذ شده از پرسشنامه ها، درصد پایینی از خانوارهای ساکن در شهر جدید عالیشهر سرریز جمعیتی شهر بوشهر هستند که دلیل اصلی مهاجرت آنها اجاره پایین و زمین و مسکن ارزان بوده است. همچنین، رضایت خانوارهای ساکن در این شهر جدید در حد پایین بوده و به اقامت دایم در آن تمایلی ندارند.
خلاصه ماشینی:
"جدول 1: متغیرها و روشهای ارزیابی آنها بر اساس فرضیات پژوهش شماره فرضیه های پژوهش متغیرهای مرتبط ارزیابی بازه ها برای مقایسه ها 1 ایجاد شهر جدید عالیشهر به عنوان نقطه سرریز جمعیت شهر بوشهر فاقد ضرورت بوده است عدم تحقق جمعیت پذیری شهر عالیشهر با توجه به افق طرح برآوردهای جمعیتی طرحهای جامع شهر بوشهر و سرشماریهای نفوس و مسکن - 2 تعداد زیادی از خانوارهای ساکن شهر جدید عالیشهر سرریز جمعیتی شهر بوشهر نیستند.
بدون در نظر گرفتن مطلب فوق، احداث شهرهای جدید در کشور را میتوان به چهار دوره مشخص تقسیم کرد: 1) در فاصله بین دو جنگ جهانی یا مرحله انتقالی، شهرهای جدید بدون راهبردی مشخص و مبتنی بر کارکردهای عمده و بر پایه یک هسته روستایی تکوین مییابند (مانند زاهدان و نوشهر) 2) در دوره جنگ جهانی دوم تا اواسط دهه 1340، شهرهای جدید بدون راهبرد مشخص و بر پایه یک هسته شهری و مبتنی بر عملکرد تک پایهای و خوابگاهی و برای توسعه صنعت نفت شکل میگیرد 3) از اواسط دهه 1340 تا سال 1357 شهرهای جدید با راهبرد بهرهبرداری از منابع طبیعی و بدون وجود یک هسته اولیه شکل میگیرند که نقش عمده آنها توسعه ناحیهای، ارائه مسکن و سوداگری زمین بوده است 4) پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر پایه راهبرد پالایش و ساماندهی فضایی مادر شهرهای ناحیهای و ابرشهر تهران و توزیع رشد متعادل اقتصادی- اجتماعی، تعدادی شهر جدید اقماری بدون هسته اولیه و با نقش اسکان بهینه و جذب سرریز جمعیتی مناطق طراحی میشوند (زیاری، 1378: 99)."