چکیده:
چک الکترونیکی از اسناد تجارتی الکترونیکی اسـت ، کـه بـه دو صـورت چـک اصـیل الکترونیکـی (تمـام الکترونیکـی ) و چـک جایگزین الکترونیکی مورد انتقال قرار می گیرند. چکهای تمام الکترونیکی اصولا محل دار بوده و در صورت بی محل یـا وعـدهدار بودن ، سامانه از صدور آن خودداری می کند. این دسته از چکها از قواعد حقـوقی خاصـی برخـوردار بـوده و یکـی از روشهـای پرداخت در تجارت الکترونیک است . چکهای الکترونیکی از لحاظ صدور، قبـولی ، منـدرجات شـکلی ، ظهرنویسـی و ضـمانت در مقایسه با چکهای کاغذی در این پژوهش مورد تحلیل قرار گرفته تا قواعد حقوقی حاکم بر آن روشن گردد.
Electronic cheque (check) is one of the electronic commercial instruments، which could be transferred in two ways، full electronic (original) check and substituted electronic check. Principally، electronic original checks cannot be issued without sufficient funds at the bank and in case of insufficient fund or its the system automatically block it. This type of checks has special legal regulations and is one of the payment methods in E-commerce. In this paper، the issuing of electronic checks، acceptance، endorsement and contents are compared with paper checks in order to indentify its legal rules.
خلاصه ماشینی:
گرچه موسسه مالی می تواند محاله علیه اسناد تجارتی باشد، ولی محال علیـه چـک صـرفا بایـد بانک باشد، و در صورتی که چکهای الکترونیکی به گونه ای طراحـی شـود کـه بتـوان آن را بـه عهده موسسات مالی و قرضالحسنه ها صادر کرد، می توان گفت که این نوع چکها از مقـررات قانون صدور چک و قانون تجارت در قسمتی که مربوط به چک است پیروی نخواهنـد کـرد، و یک سند عادی نقل و انتقال وجوه محسوب خواهند شد.
البتـه ممکـن اسـت چـکهـای الکترونیکی نیز طراحی گردند که از این قابلیت برخوردار نباشند، در این صورت نمی توان گفت این قبیل چک ها، به معنای واقعی چک اصیل الکترونیکی هستند؛ زیرا چکهای الکترونیکی بـه وجود آمدهاند تا مشکلات مرتبط یا ناشی از چکهای کاغذی را از بین برده و یا کاهش دهند و چنانچه چک الکترونیکی از چنین قابلیتی برخوردار نباشد، بحث ضمانت را می توان مطرح کرد؛ در صورتی که در چک الکترونیکی فیلـدی بـرای بحـث ضـمانت وجـود داشـته باشـد، ضـامن می تواند فیلد مورد نظر را پر کند، اما چنانچه فیلدی برای ضمانت از چک الکترونیکـی بـر روی چک الکترونیکی طراحی نشده باشد که معمولا نیـز ایـن گونـه اسـت ، ضـمانت را مـی تـوان در برگه ای جداگانه انجام داده و به چک الکترونیکی ضمیمه ١ کرد.