چکیده:
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی طرح ارزشیابی توصیفی و با توجه به ویژگی های شناختی، عاطفی و روانی- حرکتی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهر تهران انجام گرفت. طرح ارزشیابی توصیفی با استفاده از ارزشیابی تکوینی، ارزشیابی عملکردی، و دادن بازخورد توصیفی از سال تحصیلی ۸۳- ۱۳۸۲ تا کنون در چهار منطقه شهر تهران (مناطق ۱، ۵، ۹ و ۱۶) به صورت آزمایشی اجرا شده است. بنابراین، جامعه آماری پژوهش حاضر محدود به این مناطق بوده است. در این پژوهش ۹۶ دانش آموز پایه سوم ابتدایی از مدارس مشمول طرح ارزشیابی توصیفی به عنوان گروه آزمایش (۴۸ دختر و ۴۸ پسر) و همچنین ۹۶ دانش آموز از مدارس هم سطح آنها که تحت پوشش طرح ارزشیابی توصیفی نبودند، به صورت تصادفی، به عنوان گروه گواه (۴۸ دختر و ۴۸ پسر) انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از: (۱) آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی، (۲) آزمون پیشرفت تحصیلی علوم تجربی، (۳) آزمون پیشرفت تحصیلی زبان فارسی، (۴) پرسشنامه آگاهی فراشناختی برای سنجش ویژگیهای شناختی، (۵) پرسشنامه کیفیت زندگی در مدرسه برای سنجش ویژگیهای عاطفی و (۶) آزمونهای عملکردی علوم و ریاضی برای سنجش ویژگیهای روانی- حرکتی. برای تحلیل داده ها از روشهای آماری تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) و تحلیل واریانس یک سویه (ANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که سطح پیشرفت دانش آموزان پایه سوم ابتدایی مدارس مشمول طرح ارزشیابی توصیفی در متغیرهای شناختی از قبیل دانش ریاضی، علوم تجربی، زبان فارسی و همچنین میزان آگاهی فراشناختی، به طور معناداری، بیشتر از دانش آموزان پایه سوم ابتدایی مدارس عادی هم سطح آنهاست. بین گروههای آزمایشی و گواه در متغیرهای حوزه عاطفی، از قبیل رضایت کلی از مدرسه، عاطفه منفی نسبت به مدرسه، نگرش در مورد معلمان، همبستگی اجتماعی، فرصت (باور نسبت به مفید بودن مدرسه)، موفقیت (احساس اطمینان به توانایی برای کسب توفیق در انجام کارهای مدرسه) و ماجرا (احساس خودانگیختگی و لذت بردن از یادگیری) تفاوت های معنی داری مشاهده نشد. در متغیرهای حوزه روانی- حرکتی بین دانش آموزان مدارس مشمول طرح ارزشیابی توصیفی و دانش آموزان مدارس عادی تفاوت های معنی داری به دست آمد. نتایج تحلیل های تکمیلی نشان داد که دانش آموزان مدارس مشمول طرح در آزمون درخت و برگ، نسبت به دانش آموزان مدارس عادی، عملکرد بهتری دارند. در آزمون های عملکردی دیگر، از قبیل آزمون اشیای دور ریختنی و آزمون دماسنج، دانش آموزان مشمول طرح ارزشیابی توصیفی، در مقایسه با دانش آموزان مدارس عادی، عملکرد بهتری داشتند؛ اما این تفاوت ها از نظر آماری معنی دار نبودند. در این مقاله ضمن بحث درباره یافته ها، پیشنهادهایی نیز برای پژوهشهای بعدی مطرح شده است.
The purpose of this research was to study the effect of descriptive evaluation plan on cognitive، affective and psychomotor characteristics of elementary third grade students in Tehran. This plan has been carried out experimentally in four regions of Tehran since 1382-83 educational year (regions 1، 5، 9، 16) emphasizing on formative، performance evaluation and descriptive feedback. The target population was limited to above mentioned regions. In this research 96 third grade students were selected randomly among experimental schools of descriptive evaluation plan (48 girls and 48 boys) and 96 student from equivalent schools as control group. Measurement instruments used in this research are: (1) academic achievement tests، (2) metacognitive awareness questionnaire، (3) quality of school life (QSL) questionnaire، and (4) performance tests. MANOVA and ANOVA was carried out to analyze data.The results showed that progress level of third grade students among experimental schools in cognitive variables such as math، science، Persian language and metacognitive awareness was significantly higher than that of control group. There was no significant difference between experimental and control groups in variables of affective domain such as general satisfaction from school، negative affects to school، teacher- student relation، social integration، opportunity (feeling confidence in ability for success in school affair) and adventure (self motivation feeling and enjoy learning). There was significant differences between two groups on psychomotor domain variables. The results showed that the mean score of experimental group in tree and leaf test is significantly higher than the mean score of control group. In other performance tests such as rubbish things test and thermometer test the mean score of two groups was not significantly different.
خلاصه ماشینی:
"Ray 11 Sherrill توصیفی در ایران، تا چه اندازه توانسته است در دستیابی دانشآموزان دوره ابتدایی به هدف های آموزشی، در حیطههای شناختی (پیشرفت تحصیلی ریاضی، علوم تجربی و زبان فارسی و همچنین میزان آگاهی فراشناختی)، عاطفی (نگرش دانشآموزان نسبت به خودشان، دانشآموزان دیگر، معلمان، مدرسه و فعالیتهای مدرسه) و روانی- حرکتی (پیشرفت عملکرد ریاضی و علوم تجربی) موثر باشد؟ " روش آزمودنی ها یا شرکت کنندگان در این پژوهش، تعداد کل افراد نمونه ۱۹۲ دانشآموز پایه سوم ابتدایی بود.
شاخصهای توصیفی متغیرهای شناختی، عاطفی و روانی - حرکتی در دو گروه آزمایش و گواه شاخص ها آزمون و مقیاس ها آزمایش گواه M Sd M Sd شناختی پیشرفت تحصیلی ریاضی ۵۵/۲۸ ۹۱/۴ ۸۸/۲۲ ۰۰/۸ پیشرفت تحصیلی علوم تجربی ۴۸/۲۷ ۳۸/۴ ۵۵/۲۵ ۲۲/۶ پیشرفت تحصیلی زبان فارسی ۰۸/۳۵ ۴۶/۵ ۳۱/۳۰ ۲۱/۸ آگاهی فراشناختی ۹۰/۱۱۰ ۲۶/۱۳ ۲۹/۱۰۴ ۱۰/۱۵ عاطفی رضایت کلی از مدرسه ۵۵/۲۰ ۴۲/۴ ۹۷/۱۹ ۸۵/۳ عاطفه منفی نسبت به مدرسه ۷۶/۸ ۷۰/۳ ۸۳/۹ ۷۴/۳ نگرش در مورد معلمان ۵۸/۱۷ ۰۵/۳ ۷۱/۱۷ ۸۹/۲ همبستگی اجتماعی ۱۵/۲۶ ۴۸/۴ ۴۷/۲۵ ۶۸/۴ فرصت (باور نسبت به مفید بودن مدرسه) ۱۸/۲۲ ۹۱/۲ ۴۲/۲۱ ۴۸/۳ موفقیت یا پیشرفت ۴۹/۱۴ ۹۵/۱ ۷۴/۱۳ ۵۶/۲ ماجرا (احساس خودانگیختگی در یادگیری) ۳۱/۱۷ ۸۸/۲ ۷۵/۱۶ ۸۹/۲ روانی-حرکتی آزمون درخت و برگ ۷۹/۲ ۵۴/۱ ۱۵/۲ ۷۱/۱ آزمون اشیای دور ریختنی ۶۸/۶ ۰۹/۲ ۰۷/۶ ۷۳/۲ آزمون دماسنج ۶۱/۱ ۰۳/۱ ۴۸/۱ ۹۴/۰ بر اساس شاخصهای فوق میتوان گروههای آزمایش و گواه را به صورت ظاهری مقایسه کرد؛ ولی برای نشان دادن این که آیا این تفاوتها از نظر آماری معنیدار است یا نه،از روشهای مناسب آمار استنباطی، نظیر تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA) و تحلیل واریانس یک سویه (ANOVA) استفاده شد."