چکیده:
چکیده غدیر را باید ثمرۀ نبوت و میوۀ رسالت و تعیینکنندۀ خطمشی مسلمانان تا قیامت دانست، نه فقط یک واقعۀ تاریخی؛ اگرچه برخی همواره برآنند که از فروغ این حقیقت تابناک، کاسته و با طرح پرسشهایی بیاساس، آن را مخدوش و یا بهگونهای مورد پسند خود تفسیر کنند. پژوهش حاضر در راستای نقد آرای عثمان خمیس در کتاب نگرشی نو به تاریخ صدر اسلام و پاسخگویی به اصلیترین پرسشهای پیرامون غدیر، همانند: موقعیت جغرافیایی غدیر، آیۀ ولایت و دلالت معنای واژۀ «مولا»، ادعای عدم حضور امام علی (ع) در مکه و غدیر، استناد به آیۀ شورا در موضوع جانشینی، متن صحیح حدیث ثقلین و سبب و مکان نزول آیۀ اکمال، نگاشته شده و با استناد به براهین عقلی و نقلی، مستندات شیعه را در مواجهه با پندارانگاری این واقعۀ تاریخی تبیین کرده است.
خلاصه ماشینی:
پژوهش حاضر در راستاي نقد آراي عثمان خميس در کتاب نگرشي نو به تاريخ صدر اسـلام و پاسـخگويي بـه اصـلي تـرين پرسش هاي پيرامون غدير، همانند: موقعيت جغرافيايي غدير، آية ولايـت و دلالـت معناي واژة «مولا»، ادعاي عدم حضور امام علي (ع ) در مکه و غدير، استناد به آيـة شورا در موضوع جانشيني ، متن صحيح حديث ثقلين و سبب و مکـان نـزول آيـة اکمال ، نگاشته شده و با استناد بـه بـراهين عقلـي و نقلـي ، مسـتندات شـيعه را در مواجهه با پندارانگاري اين واقعة تاريخي تبيين کرده است .
(خميس ، ١٣٨٥: ٢٢١) اختلاف دربارة اين آيه و آية بعد از آن ، از آن جا ناشي مي شود که اين آيات ، بين آيـاتي قرار گرفته که مضمون آن ها نهي از دوستي اهل کتـاب و کفـار اسـت ؛ ازايـن رو برخـي از مفسران خواسته اند اين دو آيه را با آيات قبل و بعدش در سياق شرکت دهند و بگويند همة اين ها درصدد بيان يکي از وظايف مسلمانان است ، که : مسلمانان بايـد دسـت از دوسـتي و ياري يهود و نصارا بردارند و فقط خدا، رسول و مؤمناني را ياري کنند که نماز به پا مي دارند و با خشـوع زکـات مـي دهنـد (فخـر رازي ، ١٤٢٠: ١٢/ ٣٨٢؛ زمخشـري ، ١٤٠٧: ١/ ٦٤٩؛ آلوسي ، ١٤١٥: ٣/ ٣٣٤) و حتي برخي از مفسران ، رواياتي را که نشان مي دهد ايـن آيـه در شأن اميرالمؤمنين علي (ع ) نازل شده است ، موضوع ضعيفي مي دانند (ذهبـي ، ١٤١٠: ٣٤٨؛ ابن کثير، ١٤١٩: ٣/ ١٢٧).