چکیده:
چکیده علامۀ امینی از متفکران بزرگ و مصلحان بنام جهان اسلام است که سالیان دراز به مطالعه و تحقیق در عرصۀ تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی پرداخت و به تألیف کتاب گرانسنگ الغدیر در دفاع از حریم ولایت همت گمارد. طرح جامع، سبک بدیع و خصایص علمی این اثر برجسته در ابعاد گوناگون بدان پـایه از ارزش و اعتبار است که آن را ماندگار و از دیگر آثار مشابه ممتاز گردانید و رجال علم و فکر و ادب را به اعجاب و تحسیـن واداشت. این مقـاله با بحثی در اصل ولایت و خاستگاه تاریخی شکوهمندش آغاز میشود و سپس در ارزشیابی الغدیر و یادکرد مزایای بهاور علمی مترتب بر آن ادامه مییابد و سرانجام به نتایجی ارزنده پایان میپذیرد که نشـر ولای علی و بازگویی حقایق تشیع و برقراری وحدت اسلامی در رأس آنهاست، چنان که شماری از علمای مذاهب اسلامی که در تجلیل از کتاب قلمفـرسایی کردهاند، بر این امر اتفاق نظر دارند.
خلاصه ماشینی:
به هر حال ، از آن جا که امـر اعتقادي ولايت يکي از بزرگ ترين آرمان هاي انساني اسـلام است و از پشتوانه اي وحياني و تاريخي در تداوم سّنت نبوي برخوردار، مورد توجّه و اهتمام اهل فضل و دانش واقع شد، چنان که علاوه بر کثرت راويان حادثه و حديث غدير از صحابه و تـابعين ، جـمّ غفيـري از علماي حديث و تـاريخ و تفسيـر و کلام بر تواتر و صحّت سنـد حديث مـزبور اتفاق نظر داشته اند و افزون بر اين ، جماعتي از دانشمندان فـريقين آثار علمـي جداگانه اي در بيـان واقعة غـدير پديـد آورده و بـه ثبـت و ضـبط حـديث غــدير و طـرق روايت آن در تأليفات خود پرداخته اند که کتاب گرانقدر الغـدير اثــر خامـة تــواناي علامـة اميني در اثبات ولايت مطلقه و خلافت بلافصل مولاعلي (ع ) از آن جمله است .
علامه اميني بعد از فراغت از تحصيل روي به زادگاه خويش نهاد و مدتي در تبريز مــاند و به مشاغل صنفي پرداخت و با موقعيت شايسته اي کـه داشـت ، مـورد توجـه عمـوم قـرار گرفت ، ليکن ديـري نپاييد که دريافت زندگي بـدين منـوال چنـدان مطلـوب و اقنـاع کننـده نمي تواند بود؛ از اين رو، يکباره از آن چشم پوشيد و به انگيـزة ولاي علـي (ع ) نخسـت بـه قصد زيارت تربت پاک نجف رهسپار آن ديار مقدس گرديد و سپس کـار تـأليف و تحقيـق را آغاز کرد و آثار ارزندة خود را به رشتة تحرير درآورد که اثر گرانقدر و ماندگار «الغدير فـي الکتاب و السنـة و الأدب » در رأس آن ها قـرار دارد و بـارها در نجف و تهران و بيــروت بـه زيور طبع آراسته شده است .