چکیده:
پرسش اصلی در این مقاله آن است که چگونه می توان از طریق برنامه درسی به ترویج و اعتلای فرهنگ ایثار و شهادت در مدارس ابتدایی اقدام کرد؟ در این ارتباط، نظریات متفاوتی مطرح است و اقدامات آموزشی مرسوم مدارس بر آنها استوار شده اند؛ که در میان آنها نظریات تحولی نگر دارای جایگاه برجسته ای هستند. این نظریات بر این باور تاکید می کنند که آموزش امور انتزاعی در دوره کودکی مقدور و موثر نیست. مدعای اصلی مقاله آن است که امور ارزشی را با آنکه اموری انتزاعی هستند، می توان با رویکرد فرهنگی به شکلی موثر در دوره کودکی آموزش داد. این ادعا با تمرکز بر ظرفیت تخیلی کودکان و ظرفیت انتقال مفاهیم توسط اسطوره و داستان در دوره کودکی بنا شده است. برهمین اساس، تلاش می شود بر بنیادی نظری و در تلاشی نظرورزانه، شواهد و طریقی برای این موضوع در حوزه برنامه درسی و آموزش ایثار ارائه گردد. ایثار در ارتباط با برنامه درسی از دو بعد قابل طرح است: 1) دستاورد و 2) فرایند. ایثار به عنوان دستاورد، واقعه و رخدادی را نشان می دهد که در جهان بیرون عینیت یافته است و البته می توان انتظار وقوع آن را در آینده نیز داشت. ایثار به عنوان فرایند، عملی را نشان می دهد که مقدمات، مراحل و دستاوردی دارد. این فرایند، نحوه ای از زیستن را نشان می دهد که درآمیخته ای از آگاهی دردسترس و آگاهی قابل حصول است. چنین گونه ای از عمل، فرهنگ نامیده شده و دارای ویژگی هایی است که متاثر از برنامه های درسی و آموزش مدرسه ای است.
خلاصه ماشینی:
ترویج فرهنگ «ایثار و شهادت » به کمک برنامه درسی در دوره ابتدایی ١ نعمت الله موسی پور٢ تاریخ دریافت :١٣٩١/٠٨/٠٧ تاریخ پذیرش :١٣٩١/١٢/٢٥ چکیده پرسش اصلی در این مقاله آن است که چگونه می توان از طریق برنامه درسی به ترویج و اعتلای فرهنگ ایثار و شهادت در مدارس ابتدایی اقدام کرد؟ در این ارتباط ، نظریات متفاوتی مطرح است و اقدامات آموزشی مرسوم مدارس بر آنها استوار شده اند؛ که در میان آنها نظریات تحولی نگر دارای جایگاه برجسته ای هستند.
این مهم را می توان به شکلی از ادراک ژرف نیز نسبت داد که مهرمحمدی فصلنامه علمی -پژوهشی (١٣٨٨) از آن با عنوان ادراک متخیلانه ٢ نام برده و اصل متناظر با رویکرد هنری را چنین بیان کرده است : «جذابیت فرایند یادگیری و برانگیختگی عاطفی و احساسی دارای بیشترین تأثیر در بروز رفتار هوشمندانه متناسب با ارزش است ».
آنچه تفاوت میان دو رویکرد و در نتیجه جداسازی آنها را توجیه پذیر می نماید، این است که رویکرد فرهنگی ناظر به بخشی از فضا یا فرهنگ حاکم بر محیط آموزشی است که در کنش های دیگران تبلور و تجلی دارد و رویکرد کنش ورانه به بخش دیگری مربوط است که تحت تأثیر رفتار مستقیم فصلنامه علمی -پژوهشی دانش آموزان قرار می گیرد.
مفهوم ایثار و شهادت در تلاش برای آموزش «ایثار و شهادت » به عنوان یک مفهوم ، عنایت به دو بعد این مفهوم قابل توجه است : - به عنوان دستاورد: وقتی از ایثار و شهادت به عنوان دستاورد یاد می شود، آنچه حاصل فصلنامه علمی -پژوهشی می آید و عینیت می یابد، موردنظر قرار می گیرد.