خلاصه ماشینی:
"شیوه ابوالفرج در کتاب الاغانی بدین گونه است که تحت عنوان «صوت» (آواز یا آهنگ)، دو یا چند بیت میآورد و خصوصیات عروضی شعر را ذکر و لغات آن را معنی میکند.
الاغانی یکی از امهات کتب ادب عربی است شامل شرح حال بسیاری از شاعران و مغنیان عرب یا ایرانی تباران از عصر جاهلی تا زمان مؤلف و در آن نام شماری از آلات موسیقی چون ارغنون رومی و دف و طبل و طنبور و عود و نی و بربط و رباب آمده است.
(1) پیش از ابوالفرج از اواسط قرن دوم تألیف اینگونه کتابها آغاز شده بود و مؤلفان بیشتر از موالی ایرانی بودند، چون کردبن شهریار متوفی به سال 135 ه .
(1) یاقوت حموی، صاحب معجمالادباء، فراوان الاغانی را میستاید و میگوید که در آن نظر کرده و نسخهای از آن را به خط خود در ده جلد نوشته است.
مثلا درباره ابوالعتاهیه گوید که بقیه مطلب را در اخبار عتبه میآورد، ولی در آنجا گویی مطلب را فراموش کرده و نیز راجع به نواس و جنان، معشوق او گوید: پیش از این آوردهایم که نیاورده است و نیز شمار آهنگها یا صوتها را که بنای کتاب بر آنهاست، میگوید صد آهنگ است ولی نود و نه آهنگ یا صوت را ذکر میکند.
چون از تألیف کتاب الاغانی خبر یافت، نزد ابوالفرج کس فرستاد تا نسخهای از کتاب الاغانی را پیش از آن که به جای دیگر فرستد به اندلس ______________________________ 1.
پیش از همه او خود مجردالاغانی را ترتیب داد، یعنی مطالب کتاب بدون ذکر سندهای آن؛ دیگر ابوالقاسم حسین بن علی معروف به ابن المغربی (متوفی 418 ه ."