چکیده:
نزدیک به ده قرن است که فارسی در تمام شئون زندگی طبقات گوناگون هند از سلاطین، عارفان، نویسندگان، دانشجویان،
هنرمندان و شعرا جای باز کرده و به دیده احترام به آن نگریسته شده است. این زبان که در خاستگاه اصلی خود پرورده شده بود،
توانست در این دیار نیز زبان اهل علم و ادب شود و به اندیشه و پندار هندوان نیز در قالب واژگان خود جان تازهای بخشیده و مفاهیم
آنان را نیز رساتر ادا نماید. وجود هزاران نسخه خطی فارسی در کتابخانههای رسمی، شخصی و موقوفهها که تنها آکنده از فرهنگ
جانبخش ایران است، بل هر از گاهی متون آیینی و حماسی هندی را نیز میتوان در آن جست، سند گویایی است از تأثیر و نفوذ ژرف
ادبیات ایران زمین در این سرزمین.
خلاصه ماشینی:
"آغاز: دیباچه بایسنغر که در 829/1426 نوشته شده بود، با این بیت کمال خجندی (م: 803/1ـ1400، معاصر حافظ شیرازی) شروع میشود: افتتاح سخن آن به که کنند اهل کمال به ثنای ملکالعرش خدای متعال مالکالملکی که در تدبیر ملک و ملکوت و تربیت عالم لاهوت و ناسوت (1ـ21)، اصل شاهنامه: به نام خداوند جان و خرد انجام: آمدن کیخسرو به یاری گودرز و لشکر ایران برو آفرین خواندند بخردان که ای شهریار سر موبدان 54، 600 (موزه ملی) نستعلیق، ابن محمد المحمود، 831/1427، 1170 صفحه (چهار ستون)، اندازه 22×32.
آغاز: دفتر اول: به نام خداوند جان و خرد (7ـ181) دفتر دوم: به نام خداوند خورشید و ماه (181ـ357) دفتر سوم: خداوند پیروزی و فرهی (357ـ484) دفتر چهارم: به نام خداوند خورشید و ماه هجو محمود غزنوی با این بیت شروع میشود: ایا شاه محمود کشورگشای ز کس گر نترسی بترس از خدای انجام: ز هجرت سه صد سال و هشتاد و چار به نام جهان داور کردگار 82ـ81 (دانشگاه علیگره) نستعلیق، 894/1488، 1606 صفحه، 27 سطر، اندازه 12×9/12.
قسمت اول با همان بیت اول شاهنامه و قسمت دوم با این بیت شروع میشود: به نام خداوند خورشید و ماه که دل را به نامش خرد داد راه آغاز قسمت سوم: نخستین که نوک قلم شد سیاه گرفت آفرین بر خداوند ماه آغاز قسمت چهارم: بدو آفرین کآفرین آفرید مکان و زمان و زمین آفرید انجام: چو خواهشگری و نیازم نبود برین بر ببستم زبان بر کشود (آخرین مصرع این بیت در چاپهای شاهنامه بدین قرار ثبت شده است: برین بر ببستم زبان حسود) 1636 (موزه حیدرآباد) نستعلیق، پیر بخش، 4 جمادی الاول 1051/1641، 1194 صفحه، 27 سطر، اندازه 20×38."