چکیده:
ملقب به عقیله بنی هاشم، بزرگ بانوی اسلام، آیینه زلال حضرت زینب کبری
فضایل و کرامات و پرچمدار ابلاغ پیام سرخ نهضت جاودان عاشوراست.
اگرچه تاکنون درباره شخصیت و مقام الهی آن بانوی بزرگوار کتا بها و
مقالات بسیاری به رشته تحریر درآمده؛ ول ی در بیان جلو های از شخصیت
آسمانی آن حضرت که همانا تجلی ایشان در آینه زلال شعر و ادب است،
آنچنا نکه شایسته پرداختن به این مهم باشد، تلاش چشمگیری صورت
نپذیرفته و گفتن یها در این زمینه فراوان است.
با مروری بر تاریخ اسلام این نکته به عینه آشکار می شود که آن بانو از
فصیح ترین و بلی غترین مردمان روزگار خویش بود ه اند و خطبه ها و اشعاری
که به آن بانوی گرامی منسوب است و همچنین توجه ایشان به شعر، بیانگر
احاطه و اشراف تحسین برانگیزشان بر زبان و ادبیات عصر خویش است.
حضور مقدس این بانوی عظی مالشان در مدایح و مراثی شاعران عرب، ایرانی
و شاعران دیگر ملل جهان، بیانگر جلو های دیگر از عظمت و تاثیر غیرقابل
انکار حضرت زینب در قلمرو پهناور ادبیات است که با گذشت زمان، نه تنها
این ارادت شورانگیز نقصان نیافته است، بلکه روز به روز بر دامنه بیکران آن
افزوده شده و می شود.
سروده شد ه، بخش قابل ملاحظ های از اشعاری که درباره حضرت زینب
در هنر تعزیه که نمایش منظوم است و در جهان به درام یا تراژدی شیعی
اشتهار دارد، تبلور یافته که دارای مجالس متعدد می باشد.
خلاصه ماشینی:
"در مجموع میتوان آثاری را که تاکنون درباره حضرت زینب( سروده شده است، به مضامین، موضوعات و شیوههایی تقسیم کرد که عبارتاند از: ـ اشعاریکه مستقیما درباره آن حضرت سروده شده و گاه حتی ردیف شعر نام مبارک حضرت زینب(است؛ ـ اشعاریکه درباره ائمه دیگر یا شهدای عالیقدر واقعهعاشورا سروده شده و در آن ذکر نام و یاد حضرت زینب(مشاهد میشود؛ ـ اشعاری که ترجمان منظوم خطبههای حضرت زینب( در کوفه و شام است که به عنوان نمونه میتوان به کتاب طوفان خطبهها از احد دهبزرگی اشاره داشت؛ ـ اشعاری که درباره فرزندان شهید آن بانو (عون و محمد) سروده شده و در آن به مهر مادرانه و احساس تکلیف و وظیفه آن حضرت پرداخته شده است؛ ـ اشعاری با مضامین انقلاب، دفاع مقدس و مقاومت که در آن بیشتر به جنبه حماسی و پاسداری و ابلاغ پیام سرخ شهدا تأکید شده است؛ ـ شعرهایی با رویکرد طنز تلخ گزنده در مذمت و نکوهش کسانیکه در راه ابلاغ پیام سرخ شهدا تعلل و تسامح میکند و یا تقبیح اشخاصیکه به سوءاستفاده از مقام ارجمند شهدا و بزرگان مشغولاند؛ ـ مولودیهها که اگرچه درباره ولادت فرخنده حضرت زینب(سروده شده؛ اما در این آثار رگههایی از حضور حماسی آن بانوی گرامی در واقعه عاشورا دیده میشود؛ ـ اشعار مجالس تعزیه که در جهان به تراژدی شیعی ایرانی معروف است و نمایش آیینی منظومی است."