چکیده:
هدف مقاله حاضر، تحلیل اثر آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی ایران و کشورهای عضو اوپک
با استفاده از ادبیات موضوعی آزادسازی تجاری و رشد اقتصادی است. بدین منظور با
استفاده از رگرسیون پنل دیتا و با استفاده از روش اثرات ثابت و روش حداقل مربعات
معمولیOLS نشان داده شده است که آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی این کشورها تأثیر
مثبت داشته و محدودیتهای تجاری سبب کند شدن آهنگ رشد اقتصادی آنان خواهد شد.
نتایج همچنین نشان میدهد به دلیل وابستگی این گروه از کشورها به صادرات نفت خام،
هرگاه درآمدهای نفتی این کشورها بالا رود، واردات آنان افزایش یافته و در نتیجه
تولیدات داخلی را به دلیل غیر رقابتی بودن با کالاهای مشابه خارجی با مشکل مواجه
میسازد. بنابراین صادرات که سهم عمده آن را صادرات نفت خام تشکیل میدهد، تأثیر
منفی بر رشد اقتصادی آنان دارد.
طبقهبندی JEL:O53, N15, F43 .
خلاصه ماشینی:
"در این مقاله از آنجا که بر تأثیر مثبت آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک تأکید میشود، لذا مدل مورد استفاده در این بررسی به شکل زیر است: (2) GDPc= a0 + a1 EX + a2 IM + a3 IMD + a4 ED + a5 PD+ a6 IN + a7 HTE + a8 FDI + a9 CAB که در آن GDPc: نرخ رشد GDP سرانه کشورهای عضو اوپک، EX: سهم صادرات از GDP، IM سهم واردات از GDP، IMD عوارض وارداتی ، ED عوارض صادراتی،PD: تراکم جمعیت (جمعیت بر حسب کیلومترمربع(، IN: نرخ تورم، :HTEصادرات تکنولوژی سطح بالا، FDI: سرمایهگذاری مستقیم خارجی، CAB: تراز حساب جاری میباشند.
در این مدل، از شاخص تراکم جمعیت به عنوان معیار دیگری از باز بودن استفاده شده است که بر اساس مطالعات تئوریکی و تجربی رابطه مثبت و معناداری با رشد اقتصادی دارد.
نتایج برآورد مدل، علیرغم منفی بودن ضریب EX به دلیل ویژگیهای خاص کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک، تأییدکننده این فرضیه است که سهم تجاری با رشد اقتصادی رابطه مثبت و معناداری دارد.
منفی بودن این ضریب برای کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک به این دلیل است که مناطق دارای تراکم جمعیت بیشتر در این کشورها، بر روی تولید کالاهای خدماتی و کشاورزی متمرکزند و نه تولید کالاهای صنعتی و صادراتی که تأثیر مثبت بر رشد اقتصادی دارند.
_________ (1993); "Openness, trade liberalization, and growth in developing countries", Journal of Economic Literature, 31, pp.
H. (2003); "Trade Openness and Economic Growth: a Cross Country Empirical Investigation", Journal of Development Economics, 72, pp."