چکیده:
در داوری تجاری بینالمللی طرفین میتوانند درمورد آیین رسیدگی داوری و قلمرو اختیارات و نقش داور در امور شکلی، ازجمله «اداره ادله» توافق کنند. درصورتیکه توافقی در این زمینه وجود نداشته باشد، مرجع داوری برطبق قوانین ملی داوری یا قواعد داوری سازمانی یا موردی، معمولا اختیارات وسیعی در تعیین جزئیات آیین رسیدگی و ازجمله اتخاذ روش تفتیشی یا اتهامی دارد. اما این اختیارات وسیع بدین معنی نیست که داوران میتوانند خودسرانه و بدون منطق مشخص، روش موردنظر خود، اعم از تفتیشی یا اتهامی را اعمال کنند. برخلاف آنچه در بادی امر از ملاحظه اختیارات وسیع داوران به ذهن متبادر میشود، ماهیت و ویژگیهای خاص داوری با اعمال روش اتهامی از سوی داور، تناسب بیشتری دارد و اتخاذ روش تفتیشی برای رسیدگی جنبه استثنایی دارد. در جزئیات آیین رسیدگی نیز، بسیاری از مراجع داوری از تلفیقی از روشهای تفتیشی و اتهامی استفاده میکنند.
In the absence of any provision by the parties regarding the active or passive role of the arbitrators in international commercial arbitration (which is often the case), the arbitral tribunal enjoys absolute discretion to how to organize the arbitration procedure including the selection between the adversarial or inquisitorial approaches. The crucial point is that the foregoing discretion is not tantamount to the arbitrary application of adversarial or inquisitorial methods in dispute settlement procedures. Despite what may be perceived at first glance from the abovementioned point concerning the absolute discretionary power of arbitrators in procedural matters, the nature and the characteristics of commercial arbitration is mostly consonant with the adversarial practice and the application of inquisitorial method in commercial arbitration should be considered as an exception. When it comes to the details and subtleties of the arbitration procedure, most of the arbitral tribunals are inclined to apply a mixed of adversarial and inquisitorial techniques.
خلاصه ماشینی:
حتی برخی از کشورها گاه به طرفین اجازه میدهند که برخلاف آن دسته از مقررات قانون مقر که آمره است نیز توافق کنند:Belgian Judicial Code, 2013, Article 1717; Danilowicz, Vitek, "Choice of Applicable Law in International Arbitration", Hastings International and Comparative Law Review, vol.
اگر توافقی بین طرفین در خصوص نقش داور وجود نداشته باشد (که معمولا هم وضع به اینگونه است) بر طبق قوانین Kuhner, Deltev, "The Revised IBA Rules on the Taking of Evidence in International Arbitration", Journal of International Arbitration, vol.
اگر بین طرفین اختلاف درمورد حدود اختیارات داور و نقش فعال یا منفعل داور در رسیدگی و اداره ادله، توافقی وجود نداشته باشد ـ که Molineaux, Charles, "Applicable Law in Arbitration, The Coming Convergence of Civil and Anglo-Saxon Law via Unidroit and Lex Mercatoria", The Journal of World Investment, vol.
هرچند دیوانهای داوری ممکن است در جزئیات آیین داوری درباره ادله اثبات از ترکیبی از روشهای تفتیشی و اتهامی استفاده کنند، ماهیت داوری با ایفای نقش منفعل از جانب داور در امور موضوعی، سازگاری بیشتری دارد و مداخله فعالانه داور در روند اثبات موضوع، باید محدود به موارد ضروری یا توافق صریح یا ضمنی طرفین شود.
بهعنوان نمونه، اهمیت استقلال و بیطرفی داور، لزوم قابلپیشبینیبودن هزینهها و مدت داوری توسط اصحاب دعوا و ملاحظاتی از این دست، باعث میشود که نقش فعال داور در رسیدگی و اداره در ادله اثبات در داوری تجاری بینالمللی ایران نیز استثنا محسوب شود و محدود به موارد خاص و ضروری باشد.