چکیده:
هدف: شناسایی سیر تطور حقوق مؤلف در تاریخ اسلام و تاریخ غرب مدرن روش/ رویکرد پژوهش: ، تحلیل محتوا؛ ابزار گردآوری اطلاعات، سیاههوارسی. یافتهها: تاریخ اسلام و تاریخ غرب مدرن دربردارنده تلاشهای متعدد برای حفاظت از حق مؤلف است، آثار فقه شیعه و سنی از دیرباز، و کنوانسیونهای بینالمللی و موافقتنامههای حقوقی منعقدشده در غرب مدرن در قرون اخیر، شواهد این تلاشها هستند.
خلاصه ماشینی:
لذا به نظر میرسد اندیشه مالکیت آثار فکری به سده های پیش از تلاش گوتنبرگ برای اختراع حروف چاپی متحرک بر میگردد رشد همپای حقوق و قوانین مربوط به حفظ مالکیت آثار ،فکری، ادبی و هنری با گسترش جوامع غربی و پیدایش جامعه که توجه نهادهای این ،حقوق قوانین و مقررات متعددی ای وسیع تر، ذیل عنوان جامعه جهانی همواره سبب تدوین قوانین ملی بین المللی در این زمینه شده است (بیژنی، ۱۳۸۴، ص ۲۰۴ در بسیاری از کتب و حتی ا اسناد و متون حقوقی مشاهده میشود که کلمه Copyright به گونههای متفاوتی ترجمه شده است که رایج ترین آنها حقوق مؤلف یا حقوق مؤلفان» یا «مالکیت معنوی است.
از پدیده حقوق مؤلف به گونه جدی و ماهوی اساساً در فقه سنتی بحث نشده است؛ به عبارت دیگر بحث حق مؤلف به طور خاص در هیچ کدام از ابواب فقهی کتاب فقهای قدیم یافت نمی شود و آنچه نیز در دهه های اخیر تحت عنوان مسائل مستحدثه» در این خصوص مطرح میشود بیشتر به مسئله مشروعیت یا عدم مشروعیت آن می پردازد و حتی تا آنجایی که بررسی شده است روایتی نیز در این مورد وجود ندارد عدم طرح مبحثی تحت عنوان حقوق مؤلف در بین فقها و در آثار آنان امری کاملاً طبیعی ،است، زیرا تا مسئله ای به عنوان مشکل جامعه و برای افراد جامعه به وجود نیاید عدم طرح آن در فتاوی مجتهدین و فقهای عظام امری عادی به نظر میرسد؛ اما از زمانی که موضوع مذکور به عنوان یکی از مشکلات جامعه و مسئله مطرح شد فقیه با درک زمان و مکان و برای رفع تحیر و انجام تکلیف مکلفین حکم مسئله را بیان میکند شاید این امر از آن جهت است که در اسلام گسترش و اشاعه معارف دینی به عنوان یک فریضه تلقی میشود چنانکه در حدیثی منسوب به پیامبر (ص) زکات علم نشر آن دانسته شده است (حضرتی، ۱۳۷۹، ص۱۶۹).