چکیده:
با آنکه درباره تصوف اسلامی و مشایخ عرفانی تحقیقات بسیاری صورت گرفته و بعضی از دقایق و حقایق عرفان اسلامی تبیین شده، اما هنوز بسیاری از زوایای تاریخ عرفان اسلامی و احوال مشایخ پوشیده مانده است. هرچند منابع تحقیق درباره ابعاد مختلف تاریخ و مبانی عرفان اسلامی و اهل معرفت محدود است، اما میتوان با روش های مناسب تحقیقی از این منابع محدود اطلاعات ارزشمند و درخور توجه به دست آورد. در این مقاله خواسته شده تا با استفاده از حکایتی منحصر به فرد از ابوالحسین نوری (شکستن خمرهی شراب معتضد عباسی) با او آشنایی بیشتر حاصل نموده و تا حد امکان ابعاد فکری او را تبیین کرد. یافتههای این پژوهش حکایت از برخی خصلت های مهم نظیر کنجکاوی، کسب و کار، بیپروایی و غیره در نوری میکند. همچنین این حکایت، به خوبی یکی از اصول مهم مکتب نوری، یعنی امر به معروف و نهی از منکر را به ما نشان میدهد.
Despite the extensive investigations that have been carried out and explained about the Islamic
Sufism and Sufi masters in details, many aspects of the history of Islamic mysticism and their
masters have been neglected. Although, the research resources are limited about the various
aspects of Islamic Sufism, one can extract the valuable and noticeable information from these
limited resources through the appropriate research methods. In this article, through a unique
anecdote of Abul Hossein Nouri (breaking the Motazed Abbasi wine vat), we attempted to get
more familiar with him and explain his intellectual framework as much as possible. The
findings of the research indicate some important characteristics of Nouri Such as curiosity,
business, reckless, etc. This story also shows us one of the most important principles of
Nouri’s school that is Virtue and Prevention of Vice.
خلاصه ماشینی:
"برای اطلاع بیشتر از احوال ابوالحسین نوری نگاه کنید به: شمس الدین محمد ذهبی، سیر اعلام النبلاء، ج14 (بیروت: مؤسسة الرسالة، 1413ق/ 1993م)، ص 70 - 77؛ ابوبکر احمد خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ج5 (قاهره: سعادة، 1349)، ص 130 – 136 ؛ عبدالرحمن ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الأمم، دراسة و تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا راجعه و صححه نعیم زرزور (بیروت: دارالکتب العلمیه، 1412ق/1992م)، 13 / 73 – 74؛ الانساب، ج5، ص 553، اللباب، ج3، ص 242؛ ابوالفداء ابن کثیر، البدایة و النهایة، ج11، دقق أصوله و حققه دکتور أحمد ابوملحم، دکتور علی نجیب عطوش (بیروت: دارالکتب العلمیه، 1407ق)، ص 113؛ شمس الدین ذهبی، تاریخ الاسلام، ج22 (بیروت : موسسه الاعلمی، 1405ق / 1985م)، ص19 و 66 - 72؛ شمس الدین ذهبی، تذکرﺓ الحفاظ، ج2 (تهران: دار احیاء التراث العربی، 1374ق)، ص639؛ عزالدین ابن الاثیر، الکامل فی التاریخ، ج6 (بیروت: دارالفکر، 1398ق/1978م)، ص 120؛ یوسف ابی المحاسن الاتابکی، نجوم الزاهرة فی ملوک، ج3 (القاهرة: وزارة الثقافه و الارشاد القومی الموسسه المصریه العامه، 1383ق/1963م)، ص 163؛ ابونعیم احمد اصبهانی، حلیة الاولیاء و طبقات الاصفیاء، ج10 (قاهره: سعادة، 1351 – 1357ق)، ص 249 – 255؛ ابوالقاسم القشیری، الرسالة القشیریه، تحقیق عبدالحلیم محمود و الدکتور محمود بن الشریف (تهران: بیدار، 1374)، ص 75؛ ابوالحسن علی هجویری، کشف المحجوب، تصحیح د ـ ژوکوفسکی با مقدمه قاسم انصاری (تهران: طهوری، 1373)، ص 236 ؛ خواجه عبدالله انصاری، طبقات الصوفیه، مقابله و تصحیح دکتر محمد سرور مولایی (تهران: توس، 1362)، ص 190 – 193؛ فریدالدین محمد عطار، تذکرة الاولیاء، تصحیح دکتر محمد استعلامی (تهران: زوار، 1372)، ص 464 - 474؛ عبدالرحمان جامی، نفحات الانس من حضرات القدس (تهران: 1382)، ص 78 و 79؛ ابی حفض عمر ابن ملقن، طبقات الاولیاء، حققة و خرجه نورالدین شریبه (قاهره: دارالمعرفة، 1406ق/1986م)، ص 56؛ عبدالوهاب شعرانی، الطبقات الکبری (مصر: الازهریه، 1343ق/1925م)، ص 75 ـ 74؛ عبدالرحمن سلمی، طبقات الصوفیه، تحقیق نورالدین شریبه (مصر: دارالکتاب العربی، 1373 ق/1953م)، ص 164 – 169 ؛ محمد عبدالرؤوف المناوی، الکواکب الدریه فی تراجم السادات الصوفیه (الطبقات الکبری)، ج2، حققه و ضبطه محمد فتحی (قاهره: مکتبة الدارالعربیة، 1430ق/2009م)، ص 43؛ مصطفی عروسی، نتایج الافکار القدسیه (بولاق، 1290ق)، ص 148 – 150؛ عبدالرحمن ابی الفرج ابن جوزی، ج2، صفة الصفوة، ضبطه و خرج آیاته و أحادیثه و علو علیه عبدالرحمن الادقی (بیروت: دارالمعرفة، 1415ق/1995م)، ص 665 – 666؛ لویی ماسینیون، مصائب حلاج، ج1، ترجمه سید ضیاءالدین دهشیری (تهران: جامی، 1362)، ص56؛ فؤاد سزگین، تاریخ نگارشهای عربی، ترجمه و تدوین و آماده سازی مؤسسه نشر فرهنستگان."