چکیده:
مقدمه و هدف: درس تربیت بدنی، بر ابعاد مختلف وجودی دانش آموز اثر مثبت می گذارد، ولی موقعیت مناسبی در نظام تعلیم و تربیت ندارد.هدف از این پژوهش، بررسی عوامل موثر در ارتقای جایگاه درس تربیت بدنی در مدارس است. روش شناسی: جامعه آماری تحقیق حاضر، معلمان تربیت بدنی استان خراسان شمالی در سال تحصیلی (91-1390) بودند که بر اساس روش نمونهگیری خوشهای چند مرحله ای، تعداد 173 نفر (92 نفر زن و 81 نفر مرد) به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. از پرسشنامه محقق ساخته در مقیاس پنج ارزشی لیکرت استفاده گردید. روایی آن به وسیله استادان صاحب نظر و معلمان و کارشناسان با سابقه تأیید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد(97/0=α). برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متمایل، آزمون فریدمن و آزمون تعقیبی ویلکاکسون در سطح معنیداری 05/0p≤ استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل عاملی 36گویه، در پنج عامل تخصص معلمان(6گویه)، بعد روانی (5 گویه)، نگرش و شناخت گروههای مرتبط (11 گویه)، نظارت و ارزشیابی (4 گویه) و امکانات و تجهیزات (10گویه) به ترتیب مهمترین عوامل موثر در ارتقای جایگاه درس تربیت بدنی شناخته شدند. همچنین بین اولویت عوامل موثر بر ارتقای جایگاه درس تربیت بدنی، تفاوت معنیداری وجود داشت (05/0≥p). نتیجه گیری: عامل تخصص معلمان، بعد روانی و نگرش و شناخت گروه های مرتبط در اولویت های اول و تقریبا از اهمیت یکسانی برخوردار بودند، ولی بین این 3 عامل با عامل نظارت و ارزشیابی و عامل امکانات و تجهیزات، تفاوت معنا دار بود(05/0≥p).به نظر میرسد با توجه به اولویت بالای عامل تخصص معلمان، بعد روانی و نگرش و شناخت گروه های مرتبط،توجه و بکارگیری شاخص های این عوامل در ارتقای جایگاه درس تربیت بدنی کمک خواهد کرد.