چکیده:
تمدن اسلامی از زوایا و ابعاد گوناگون مورد توجه اندیشمندان واقع شده و کتاب ها و
مقالات متعدد و متنوعی در این زمینه به رشته تحریر درآمده است. ولی آنچه در این
میان مورد غفلت و بی مهری واقع شده، نقش اساسی و بی بدیل پیامبر اعظم(صلی الله علیه
وآله) در پایه گذاری و تأسیس این تمدن عظیم است. نهال این درخت تنومند با دستان پر
توان پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) کاشته شد و پایه های آن با هجرت آن بزرگوار
به شهر یثرب مستحکم گردید. در این مقاله، مؤلفه های اساسی تمدن از دیدگاه
دانشمندان بررسی شده و نقش نبی مکرم(صلی الله علیه وآله) در ایجاد امنیت و آرامش،
همبستگی ملی، همکاری و تعاون، اخلاق، تحمل و بردباری، وحدت و یکپارچگی و رفاه
نسبی، که از عوامل مؤثر در زایش و اعتلای تمدن هاست، تبیین گردیده.
خلاصه ماشینی:
"ولی باید توجه داشت که دوره طلایی اسلام، از حیث شدت و قوت حیاتی دینی و روحی و تحقق ایده آل ها و تبلور ارزش های آن، همان دوره ای است که با حیات پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)و ایام استقرار دین اسلام در مدینه مقارن بود و درست همانند بذری که کاشته می شود و از آن درختی برمی آید و پس از گذشت زمان و تغذیه از زمین مناسب به بار می نشیند، درخت تمدن اسلامی نیز چندین قرن پس از غرس آن به دست مبارک پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله) به بار نشست و میوه های آن در زمینه فرهنگ و هنر و علوم شرعی و عقلی و ادبی آشکار شد.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) قطع نظر از وحی آسمانی، چنان فکر نیرومندی داشت که نیازی به مشاوره نداشت; اما برای اینکه از یک سو، مسلمانان را به اهمیت مشورت متوجه سازد تا آن را جزو برنامه های اساسی زندگی خود قرار دهند، و از سوی دیگر، نیروی فکر و اندیشه را در افراد پرورش دهد، در امور عمومی مسلمانان، که جنبه اجرای قوانین الهی داشت (نه قانون گذاری) جلسه مشاوره تشکیل می داد، و بخصوص برای رأی افراد صاحب نظر ارزش خاصی قایل بود، تا آنجا که گاهی از رأی خود برای احترام آنها، صرف نظر می نمود.
پیامبر اعظم(صلی الله علیه وآله) و ایجاد وحدت ویژگی دیگری که می تواند در مسیر پیدایش تمدن ها مؤثر واقع شود، وحدت و یکپارچگی است که از زمان آغاز دعوت پیامبر، مورد توجه اسلام بود."