چکیده:
یاس وامید دو مضمون مهمّ در شعر معاصرهستند که شاعران در پی رخدادهای سیاسی واجتماعی در اشعار خود به کار برده اند . پس از شکست دکتر مصدق در کودتای 28 مرداد سال 1332، ادبیّات فارسی بر اثر اختناق رو به افول نهاد و شعر سیاسی این دوره هم رمز گونه شد .
سیاوش کسرایی از شاعران معاصری است که با اندیشة سیاسی پا به عرصة ظهور نهاد .در شعرش سروده هایی وجود دارد که عقیدة سیاسی وی را بیان می کند . مضمون اشعار او بیشتر یاس ، امید و نگرشی به مرگ است .
در جای جای آثار کسرایی واژة یاس و امید دیده می شود. در بادی امر به نظر می رسد که وی امیدوارترین شاعر معاصر است که با خوش بینی کامل به امور جهان نگریسته و ناامیدی را به خود راه نداده است .ولی در اصل این گونه نیست وبسیاری از امیدهای اشعار او حکایت از نا امیدی دارد که از شکست سیاسی، اجتماعی وعمومی نشات گرفته است. با این حال او از شاعران امید وار به آیندة ایران است؛ ایرانی که ناامیدی ویاس، سراسر آن را فرا گرفته و کمتر کسی به آیندة آن امید دارد. در این مقاله به تجلّی یاس و امید در شعر کسرایی پرداختهایم.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله به تجلی یأس و امید در شعر کسرایی پرداختهایم کلید واژهها: ادبیات معاصر ،یأس ،امید، مرگ و سیاوش کسرایی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر - کارشناس ارشد زبان وادبیات فارسی واحد شبسترتاریخ وصول : 10 / 07 / 1391 تاریخ پذیرش : 05/03/1392 مقدمه انسان با اولین گریه های کودکانه پا به دنیایی می گذارد که آمیزه ای از غم و شادی است.
(اسماعیلی،92:1388) با توجه به موارد یاد شده اکنون این سئوال مطرح است که چرا یأس و امید با بسامد بالا در اشعار شاعران معاصر ،از جمله سیاوش کسرایی، دیده می شود ؟ به نظر نگارندگان رخدادهای سیاسی و اجتماعی در گذر زمان بر ادبیات ما تأثیر گذاشت .
» (همان:106) کسرایی خود را همانند سیمرغی میداند که از نظرها پنهان شده، راز و رمزهایی میداند اما اینک در کوه اندوه آشیان کرده است؛ شاعر به دنبال رهایی بخشی است که با آتش زدن پر، سیمرغ راهنما را به میدان بخواند، اما در این شعر با سیمرغی مواجه میشویم که هر چند در گذشته نجات بخش بوده، اینک تاب و توان خود را از دست داده و به پرندهای غمگین تبدیل شده است .
شاید یأسی که در این شعر دیده میشود ناشی از سرخوردگی و اندوهی است که شاعر بعد ازجریانات سیاسی مرداد سال 1332 به آن دچار شده است و امیدهای خود را از دست رفته میبیند و بیش از هر چیز غم سرنوشت وطن و قهرمانان راه آزادی را دارد؛ اندیشههای غم انگیز و به یاد آوردن امیدهای بر باد رفتة گذشته در بسیاری از اشعار مجموعه «خون سیاوش» نفوذ دارد.