چکیده:
خلیج فارس از جمله مناطق مهم و استراتژیک جهان به شمار مـیآیـد. ایـن منطقه به دلیل شرایط استراتژیک و ژئواکونـومیکی خـاص خـود از اهمیـت ویژه ای در مسائل منطقه و جهان برخوردار است . این موقعیـت اسـتراتژیکی ممتاز موجب شده است که خلـیج فـارس از دیربـاز شـاهد چـالش قـدرت و رقابت مداوم قدرت هـای منطقـ ای و فرامنطقـه ای باشـد. در ایـن میـان از عوامل مهم و تاثیرگذار مسئله امنیت ، ثبات و آرامش منطقه اسـت . بـر ایـن اساس ، هدف از انجام پژوهش حاضـر بررسـی عوامـل واگرایـی و نـاامنی در خلیج فارس و تعیین سطح نیازهای منطقه با توجه به سلسله مراتب نیازهای مازلو و متناسب با آن تعیین الگوی امنیتی مناسـب منطقـه اسـت . در ایـن راستا عوامل ناامنی در خلیج فارس و الگوی امنیتی متناسب با آن به عنـوان سئوال اصلی مطرح میشوند و لذا این فرض را مطرح مینمایـد کـه عوامـل واگرایی ژئوپلیتیکی ،ژئواکونومیکی، ژئوکالچری و سیستمی، در قالب حـاکم بودن پاردایم واقع گرایی بر منطقه خلیج فارس موجب شده انـد کـه سیسـتم خلیج فارس در سطح نیازهای زیستی – امنیتی قرارگیرد و در نتیجـه بـرای تامین امنیت ابتدا باید در جهت حاکم کردن پارادیم نئولیبرال ، همگرایـی را در سطح منطقه ایجاد نموده و در نهایت الگوی امنیت خودساخته ، امنیت را در خلیج فارس برقرار نماید. بنابراین پـژوهش حاضـر ضـمن تبیـین مفهـوم امنیت ، سلسله مراتب نیازهای مازلو و تطبیق آن با الگوی امنیتـی واحـدها، عوامل واگرایی و ناامنی خلیج فـارس و راهکارهـای مناسـب جهـت طراحـی الگوی امنیتی مناسب منطقه ترسیم میشود.
خلاصه ماشینی:
"در ادامه این فرض را مطـرح مـینمایـد کـه عوامـل واگرایـی ژئـوپلیتیکی ، ژئواکونومیکی، ژئوکالچری و سیستمی ناشی از حاکم بودن پارادایم واقـع گرایـی در منطقه خلیج فارس موجب شد اند که سیستم خلیج فارس در سطح نیازهـای زیسـتی / – امنیتی قرارگیرد و در نتیجه برای تامین امنیت منطقه ابتـدا بایـد در جهـت حـاکم کردن پارادایم نئولیبرال ، عوامل واگرایی را به همگرایـی تبـدیل نمـوده و در نهایـت ٧٩ الگوی امنیت خودساخته ، امنیت را در خلیج فـارس ایجـاد نمایـد در ایـن راسـتا در پاسخ به پرسش های یادشده ، چندین گروه از ادبیات موجود در روابط بـین الملـل و مطالعات منطقه ای میتوان شـاهد بـود.
در نتیجه عوامل ژئوپلیتیکی ، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری و همچنـین سـاختار سیستم حاکم بر منطقه خلیج فارس ، هویت بازیگران منطقـه خلـیج فـارس در قالـب پارادایم واقع گرایی شکل میگیرد و لذا مسابقه تسلیحاتی بـه موضـوع پیچیـده ای در تامین امنیت ملی کشورهای این منطقه تبدیل شده است .
بنـابراین برای تامین امنیت و فرارفتن از سطح نیازهای زیسـتی – امنیتـی، کشـورهای منطقـه باید با دیدگاه نئولیبرال ، در مرحله اول همکاری های زیس محیطـی و اقتصـادی، در مرحله دوم همکاریهای فرهنگی و در مرحلـه سـوم همکـاریهـای سیاسـی و در نهایت به همکاریهای امنیتی مبادرت ورزند و در قالب الگوی همگرایـی، واحـدها را به هم نزدیـک و قابـل اعتمـاد بـرای هـم سـازند و در نهایـت در قالـب امنیـت خودساخته یعنی امنیت تشکیل شده از واحدهای منطقه ، صلح و ثبات را در سیسـتم منطقه ای خلیج فارس برقرار نمایند."