چکیده:
استراتژی پیش از آنکه واژه ای سیاسی تلقی شود اصطلاحی نظامی بنظر می رسد در حالی که مفهوم استراتژی محدود به بعد نظامی نیست و امروز از استراتژی ملی بحث می شود که به معنای علم و هنر توسعه و استفاده از منابع سیاسی، اقتصادی، نظامی، اجتماعی و فرهنگی مورد نیاز در زمان جنگ و صلح جهت تامین حداکثر حمایت از سیاست های ملی و در صورت وقوع جنگ افزایش احتمال پیروزی و پیامدهای مساعد آن است ایران با توجه به موقعیت در سطوح ملی، منطقه ای و فرا منطقه ای و قرار گرفتن در فاصله دو پهنه آبی خزر و خلیج فارس، همچنین نزدیکی به آسیای مرکزی و منطقه قفقاز ایجاب می نماید که از استراتژی بحری برخوردار باشد و در جهت گیری سیاسی از استراتژی اتحاد و ائتلاف تبعیت نمایداستراتژی پیش از آنکه واژه ای سیاسی تلقی شود اصطلاحی نظامی بنظر می رسد در حالی که مفهوم استراتژی محدود به بعد نظامی نیست و امروز از استراتژی ملی بحث می شود که به معنای علم و هنر توسعه و استفاده از منابع سیاسی ، اقتصادی ، نظامی ، اجتماعی و فرهنگی مورد نیاز در زمان جنگ و صلح جهت تامین حداکثر حمایت از سیاست های ملی و در صورت وقوع جنگ افزایش احتمال پیروزی و پیامدهای مساعد آن است ایران با توجه به موقعیت در سطوح ملی ، منطقه ای و فرا منطقه ای و قرار گرفتن در فاصله دو پهنه آبی خزر و خلیج فارس ، همچنین نزدیکی به آسیای مرکزی و منطقه قفقاز ایجاب می نماید که از استراتژی بحری برخوردار باشد و در جهت گیری سیاسی از استراتژی اتحاد و ائتلاف تبعیت نماید.
خلاصه ماشینی:
") (قوام ، ١٣٨١، ١٠١) انواع جهت گیری های سیاسی : -استراتژی بی طرفی (حقوقی ، سنتی ، موقت ، پایدار، مثبت ، منفی ) - استراتژی عدم تعهد - استراتژی اتحاد و ائتلاف (طبیعی ، حفظ وضع موجود، تجدید نظر طلبانه ) - استراتژی انزواگرایی (همان مآخذ، ١٧٣) راهبردهای تدوین استراتژی سیاسی : - راهبرد واقعگرایانه - راهبرد آرمانگرایانه - راهبرد رفتار گرایانه - راهبرد فوق رفتاری تکنیک ها و ابزارهای سیاست خارجی : - دیپلماسی (سیاسی ، اقتصادی ، دوره جنگ ، فرهنگی ، اجتماعی ، نظامی ) - تعیین کدهای ژئوپلتیکی (ملی ، منطقه ای ، جهانی ) - همگرایی - تعارض نظریه های همگرایی : - کارکردگرایان (Functional) - کارکرد گرایان جدید (New Functional) - فدرالیست (Fedrative) - مبادله عوامل واگرایی در سیاست بین الملل : - عوامل انسانی - واحدهای مجزای سیاسی - نخبگان سیاسی - متغیرهای اجتماعی داخلی و بین المللی - متغیرهای نظام بین الملل عناصر تشکیل دهنده دولت : -ایدئولوژی - عوامل اجتماعی - انسانی - عوامل سیاسی - عوامل جغرافیایی تطبیق داده ها ، نتیجه گیری و طرح پیشنهادات : سرزمین ایران از نظر جغرافیای طبیعی و انسانی عوامل مثبت و منفی را به طور نسبی ، ترکیبی و همراه با هم دارد به همین دلیل ایران را نمی توان سرزمینی با عوامل و امتیازهای کاملا مثبت ویا صرفا منفی محسوب نمود لکن می توان از طریق تدوین استراتژی مطلوب ومناسب با در نظرگرفتن جمیع مسایل وهماهنگ با رویدادهای بین الملی تا حدود زیادی موارد منفی و نامطلوب را کاهش داد."