چکیده:
در این مقاله، تابع هزینه و کارایی هزینه شرکتهای توزیع برق در استان خراسان و در چارچوب الگوی خطای ترکیبی مرزی بتیس و کوئلی (1992) با استفاده از روش حداکثر راستنمایی برآورد شده است. برای این منظور، از داده های تلفیقی چهار شرکت توزیع برق استان خراسان طی دوره زمانی 1372-1381 استفاده شده است. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که ضریب بار و تراکم مشترکین، رابطه ای منفی با هزینه شرکتهای توزیع برق در این استان دارند و حجم الکتریسیته تحویلی به مشترکین، دارای رابطه مثبت با این هزینه می باشد. علاوه بر این، ضرایب برآوردی الگوی هزینه، نبود صرفه جویی های ناشی از مقیاس را در شرکت های مزبور نشان می دهد. میانگین مقادیر کارایی هزینه برآورد شده شرکتهای توزیع برق در استان خراسان 3.98 می باشد که درجه بالایی از ناکارایی را در تخصیص هزینه این شرکت ها نشان می دهد.
Using Battese and Coelli (1992) Error Component Frontier Model، the cost function of four electricity distribution companies in Khorasan Province is estimated by maximum likelihood method for the period 1372-1381. The results indicate that load factor and customer density are negatively whereas number of distributed electricity is positively correlated with costs of the companies. In addition، based on estimated coefficients of cost model، there is diseconomies of scale in the electricity distribution companies. Estimated average efficiency cost is 3.98 which denotes high inefficiency in cost allocation of the companies.
خلاصه ماشینی:
"ارزیابی کارایی هزینه شرکتهای توزیع برق در استان خراسان(نگرش مرزی تصادفی) فصلنامه پژوهشهای اقتصادی ایران/سال هشتم/شماره /28پاییز /1385صفحات 123-137 دکتر محمد علی فلاحی* وحیده احمدی** تاریخ ارسال:1384/7/2 تاریخ پذیرش:1385/5/15 کیده {IBدر این مقاله،تابع هزینه و کارایی هزینه شرکتهای توزیع برق در استان خراسان و در چارچوب الگوی خطایترکیبی مرزی بتیس و کوئلی(1992)با استفاده از روش حداکثر راستنمایی برآورد شده است.
با فرض توزیع نیمه نرمال برای جزء اخلال ناکارایی،تابع هزینه مرزی شرکتهای مزبور با استفاده ازتابع لگاریتم خطی به صورت زیر برآورد شده است: (7)(به تصویر صفحه مراجعه شود)نتایج به دست آمده نشان داده است که اکثر ضرایب برآورد شده،به استثنای ضریب بار،از لحاظآماری معنیدار هستند.
الگوی هزینه مرزی شرکتهای توزیع برق استان خراسان،با استفاده از الگوی اثرات تصادفی و با فرضاینکه مقادیر ناکارایی در طول زمان ثابت و دارای توزیع نرمال منقطع باشند،به صورت لگاریتمی و براساس رابطه زیر تخمین زده شده است: (13)(به تصویر صفحه مراجعه شود)نتایج برآورد نهایی الگوی هزینه در جدول(1)نشان داده شده است1: جدول-1.
. ارزیابی صرفهجوییهای ناشی از مقیاس در شرکتهای توزیع برق استان خراسان بازدهی نسبت به مقیاس،افزایش نسبی در هزینههای کل را در نتیجه افزایش نسبی در میزان محصولنشان میدهد و با معکوس کشش هزینه به صورت زیر برابر است(فیلیپینی،هرواتین و زوریک،2004): (14)(به تصویر صفحه مراجعه شود) ES>1 صرفهجوییهای ناشی از مقیاس ES<1 فقدان صرفهجوییهای ناشی از مقیاس را درصنعت مربوط نشان میدهد.
. ارزیابی کارایی هزینه شرکتهای توزیع برق استان خراسان شاخص کارایی هزینه شرکتها با استفاده از رابطه زیر برآورد میگردد: (به تصویر صفحه مراجعه شود)هرچه فاصله این شاخص از یک بیشتر باشد،بیانگر ناکارایی بیشتری است که در تخصیص هزینه شرکتهاوجود دارد."