چکیده:
:در میانه دوره قاجار، در نتیجه برقراری ارتباطات سیاسی گسترده با کشورهای دیگر،
تأسیس مدرسهای برای شناخت مسأل مربوط به روابط خارجی و دیپلماتیک و نیز تربیت کادر
متخصص سیاسی برای وزارت امور خارجه ضرورت خود را نشان داد.با آنکه این نیاز سیاسی
در دوره سلطنت ناصر الدین شاه محسوس شده بود، اما کار مدرسه عالی سیاسی در دوره
مظفر الدین شاه آغاز شد و پس از چند سال فعالیت آموزشی، با تأسیس دانشگاه تهران در
1313 کار خود را به صورت دانشکده حقوق و علوم سیاسی ادامه داد.
خلاصه ماشینی:
"(خوشرو، 1376، صص 123-113)پس از قتل ناصر الدین شاه در دوره صدارت امین السلطان، نصر الله خان نائینی (مصباح الملک، مشیر الملک، مشیر الدوله)بر مسند وزارت امور خارجه جای گرفت و از سال1317 تا 1324قمری(سال پیروزی نهضت مشروطیت)در مقام خود باقی ماند و در این مدت نوآوریهایی پدید آورد که مهمترین آنها تدوین«نظامنامه جدید وزارت امور خارجه»و «نظامنامه دخول در وزارت امور خارجه»و تنظیم«مقررات و محاکمات کنسولی و نظامنامه آن» و فراهم آوردن شرایط«عضویت ایران در انجمن صلح لاهه»و نیز«تأسیس مدرسه علوم سیاسی»است که به چگونگی آن مبادرت میشود.
پس از نامنویسی محصلان(از 15 تا 22 سال)، در پی امتحانی که جنبه ورودی(-کنکور داشت(صرف و نحو عربی-حساب و ریاضیات، خط و انشاء و املاء و شرکت در جلسه پرشس و پاسخ استادان)و پذیرش آنان و رسیدن عددشان به شانزده، هفده تن مدرسه علوم سیاسی ایران در عید نیمه شعبان 1317 قمری(1899 م-18 آذر ماه 1278)با حضور وزیر امور خارجه میرزا نصر الله خان مشیر الدوله، به شیوه رسمی افتتاح شد و مشیر الملک با تدریس درس خود(-حقوق بین الملل)، آموزش جدید را در مدرسههای نوبنیاد آغاز کرد.
(محبوبی، 1354، ص 402)استادانی که در دورههای اول مدرسه علوم سیاسی، درسهای گوناگونی را در تدریس کردهاند نام و نشانشان بدین شرح آمده است:حقوق(حقوق بین الملل)-میرزا حسن خان مشیر الملکدر غیاب اوهانس خان عماد الوزاره(رئیس دار الترجمه وزارت خارجه)و در زمان سفارتمشیر الملک هنبیک 1 بلژیکی(مستشار حقوقی وزارت خارجه)فقه-در آغاز میرزا حبیب الله، پس از درگذشت وی به علت بیماری سل شیخ محمد تقی اعتماد الاسلام که تازه از نجف آمده بود."