چکیده:
مسئولیت مدنی هم در ارتباط با زیاندیده هم در ارتباط با وارد کننده زیان و هم در ارتباط با جامعه هدف ها و کارکردهای خاص دارد.جبران خسارت به صورت پرداخت مبلغی پول هر چند مهم ترین هدف مسئولیت مدنی در ارتباط با زیاندیده است تنها هدف نیست و در کنار آن رفع تجاوز نسبت به حقوق خواهان و جلوگیری از ورود خسارت به وی در آینده نیز طرح است.مسئولیت مدنی به عنوان وسیله ای برای جبران خسارت زیاندیده و حمایت از حقوق وی کاستی هایی دارد از این رو در بسیاری از کشورها از طریق بیمه خصوصی یا تامین اجتماعی و طرح های جبران خسارت در صدد بر طرف ساختن آن برآمده اند.وانگهی مسئولیت مدنی می تواند نقش مهمی درتنبیه وارد کننده زیان و بازداشتن وی از ارتکاب مجددفعل زیانبار در آینده داشته باشد و حس انتقام جویی زیاندیده را نیز فرو نشاند اما عدم تناسب بین میزان خسارت پرداخت شده و بازدارندگی و نوع و درجه تقصیر همچنین وجود مسئولیت های نیابتی و محض و مسئولیت شناخته شدن افراد به دلیل اشتباه و حوادث اتفاقی غیر قابل اجتناب نوعی بودن معیار تقصیر و امکان بیمه مسئولیت مدنی جستجوی این هدف را از طریق مسئولیت مدنی با محدودیت هایی مواجه ساخته است.به همین دلیل عده ای معتقدند که از راه های دیگر مانند ضمانت اجراهای کیفری یا ایجاد انگیزه مالی و مقررات انتظامی و نظارتی بهتر می توان به این هدف دست یافت.درارتباط با جامعه نیز مسئولیت مدنی می تواند نقش نظارتی حقوق عمومی را در تضمین حقوق و آزادی شهروندان بر عهده گیرد و اهرم فشاری باشد بر سایر وارد کنندگان زیان بالقوه و آنانی که در جامعه قدرت سیاسی اقتصادی و فکری را در دست دارند.از نظر طرفداران تحلیل اقتصادی حقوق مسئولیت مدنی ابزاری برای رسیدن به کارایی اقتصادی است و به شیوه های مختلف می تواند آن را محقق سازد.وادار کردن انجام دهندگان فعالیت های زیانبار به احتساب هزینه های خارجی آن فعالیت ها جزو هزینه های نهایی خصوصی فعالیت خود(هدف درونی کردن هزینه های خارجی) ایجاد انگیزه برای افراد جهت در پیش گرفتن آن دسته از اقدامات احتیاطی که از نظر هزینه قابل توجیه است (هدف بازدارندگی اقتصادی ) و کاهش آثار اجتماعی ضرر از طریق توزیع آن در بین تمام اعضای جامعه یا بخشی از آن از راه های گوناگون به ویژه به وسیله فراهم کردن پوشش بیمه خصوصی(هدف توزیع ضرر)
نویسنده : حسن بادینی ـ
خلاصه ماشینی:
"گفتار دوم:در ارتباط با واردکنندۀ زیانالف-بازدارندگی خاص و مجازات9-مفهوم منظور از بازدارندگی خاص(فردی)4نقشی است که مسئولیت مدنی میتواند در بازداشتن(1)-برای مثال،در نظام جبران خسارت ناشی از کار در حقوق فرانسه تنها خسارت بدنی قابل جبراناست؛همچنان که در قانون تأمین اجتماعی ایران نیز وضع به همین منوال است؛در بسیاری از ایالات آمریکا،کهدر زمینۀ حوادث رانندگی طرح جبران خسارت بدون تقصیر برقرار شده است،زیانهای غیر مالی( ssol yrainucep-oN )قابل جبران نیست و زیاندیده باید به نظام عام مسئولیت مدنی متوسل شود و دربعضی دیگر تنها در موارد حاد قابل جبران است:الیوت کوین،2001،ص 10؛مجموعۀ( eriotrepeR )حقوقکار،ج سوم،1992،ش 9،ص 3،فرهنگ حقوقی بلاک،1990،صص 805 و 806.
(3)-دکتر کاتوزیان در کتاب مسئولیت ناشی از عیب تولید در زمینۀ تاریخ تحول مسئولیت سازندۀ کالا به ایننتیجه رسیدهاند که مصلحتگرایی آشکارا جانشین اصولگرایی شده است و در این شاخه از مسئولیت مدنی 26-نتیجه صرف نظر از این بحث نظری که آیا مسئولیت مدنی نظامی متشکل از اصول و هنجارهایاخلاقی مسئولیت فردی است که نحوۀ رفتار افراد با یکدیگر را تعیین میکند یا ابزاری برایدستیابی به هدفهای اجتماعی خاص است،در نظامهای حقوقی مسئولیت مدنی در عمل،همدر ارتباط با زیاندیده،هم در ارتباط با واردکنندۀ زیان و هم در ارتباط با جامعه هدفها وکارکردهای خاص دارد:جبران خسارت زیاندیده و تسلی خاطر وی،مجازات واردکنندۀ زیان وبازداشتن وی از ارتکاب مجدد فعل زیانبار،بازداشتن سایر واردکنندگان زیان بالقوه از در پیشگرفتن رفتار زیانبار،درونی کردن هزینههای اجتماعی حوادث و کاهش این هزینهها از طریقبازدارندگی اقتصادی و توزیع ضرر از آن جمله است."