چکیده:
امام خمینی (رحمةاللهعلیه) بیهیچ تردید، حقیقتی زنده است و پویایی، ماندگاری و
مرزناپذیری این حقیقت نیز، بیهیچ گمانی ریشه در هویت اسلامی آن دارد. او بهگونهای
شگفت با تمام رهبران سیاسی و برانگیزانندگان حرکتهای جمعی متفاوت است. در آستانه
هزاره سوم میلادی، اسطوره انسان مسلمان بهگونهای واقعی، غیرقابل انکار و تغافلناپذیر
روی داده است. درویشترین کسان نیز میتوانند بیهیچ هراسی، گناهی از او را به همیان
زری بخرند.
در این مقاله تلاش میشود تا دو وجه از وجوه شاخص «خمینیشناسی» (1ـ امام خمینی
به مثابه پشتوانهای برای زیست مسلمانانه 2ـ امام خمینی به مثابه راهنمایی برای زیست
مسلمانانه) معرفی شود.
توجه به «گستره کیهانی عمل انسان مسلمان»، شاید چارچوب نظری مناسبی فراهم شود
تا به مدد آن بتوانیم منظومه واحد و منسجم شخصیت اولیای خدا (و از جمله حضرت امام)
را به رغم ویژگیهای بظاهر متضاد ایشان، بازشناسی کنیم. پاکی و کارآمدی پژوهیدنی و
آزمونپذیر روحالله موسوی خمینی را میتوان به مثابه فرصتی گرانبها مغتنم شمرد و با آفرینش
و عرضه دانشی عینی، انسان امروز را به آشنایی و بهرهگیری از معصومان چهاردهگانه
(علیهمالسلام) برانگیخت. با نگاهی گذرا به یکی از آموزههای امام ـ نظریه تکلیف ـ و تمایز
میان «امر واقع» مسلمانانه و نامسلمانانه به تبیین «امام خمینی به مثابه راهنمایی برای زیست
مسلمانانه» خواهیم پرداخت.
خلاصه ماشینی:
"م در جهان، هر پژوهشگر ژرفیابی را بازمیدارد از اینکه ناآرامیهای سیاسی منجر به 22 بهمن 1357 را صرفا در چارچوب شورشی ملی برای مطالبات سیاسی و اجتماعی مفهومبندی کند؛ حتی پیش از برآمدن بهمن 57، اندیشمند زیرکی چون میشل فوکو نیز از کوتاهبینی این چنین پرهیز میکند: «برای مردمی که روی این خاک [ایران]زندگی میکنند، جستجوی چیزی که ما غربیها امکان آن را پس از رنسانس و بحران بزرگ مسیحیت از دست دادهایم چه معنی دارد: جستوجوی معنویت سیاسی؟ هم اکنون صدای خنده فرانسویها را میشنوم اما من میدانم که اشتباه میکنند.
(4) روح الله موسوی خمینی جز اینکه نام پارسایی ایرانی است که در سده بیستم میلادی میزیسته و هواداران شورمندش همچنان در سراسر جهان پراکندهاند، نام شیوهای است برای حل مسأله بشر امروز و نیز حجت موجهی است برای زیستمسلمانانه در جهان معاصر؛ به سخن دیگر جدا از زاویههای بسیار شماری که برای نگریستن به پدیده خمینی وجود دارد، میتوان او را چونان پشتوانهای نظری برای زیستمسلمانانه و همچون راهنمایی برای زندگی نیکو مورد توجه قرار داد.
امام خمینی معصوم نیست و هیچ خمینیباوری را نمیتوان یافت که از این دعوی برنیاشوبد و چنین قضیهای حتی در میان فداییان یقینمند او نیز مجال بروز و ظهور نیافته است؛ با این همه نمیتوان انکار کرد که برای انسان ناباور امروز، روح الله خمینی فرصتی است برای نوشیدن از سرچشمههای پایانناپذیر مسلمانی و انگیزشی است برای بهرهبردن از محضر معصومان کرام (علیهمالسلام).
چنانکه پیشتر گفتیم انسان، هنگامی که در وضعیت مسلمانی قرار دارد، بنا به تعریف در هماهنگی با آسمانها و زمین عمل میکند و خردترین و کلانترین اعمال و اندیشههایش در منظومه عظیم جهان جایگاهی معنادار و مناسب دارد و این همه از آن روست که مسلمان جز برای خدا زندگی نمیکند."