چکیده:
یکی از ویژگی های دنیای امروز، پدیدة جهانی شدن است . از سوی دیگر، قومیت نیز تحـت شرایطی یکی از علل تنش های سیاسی عصر حاضر محسوب می شـود. در ارتبـاط بـا تـاثیر پدیده جهانی شدن بر مسئله قومیت ، نظریات مختلفی ارائه شده است . برخی بر این باورند که با توجه به رشد روزافزون این پدیده، هویت های خرد قومی نـاگزیر در فرهنـگ مسـلط ملی و این فرهنگ نیز به نوبة خود در فرهنگ مسلط جهانی اسـتحاله خواهنـد یافـت . امـا گروهی دیگر معتقدند که جهانی شدن موجبات رشد خودآگـاهی قـومی را فـراهم آورده و منجر به سیاسی شدن این موضوع می شود. جمع بندی دیدگاههای مختلـف گـواه بـر ایـن است که هویت قومی یک برساختة اجتماعی است که سیاسی شدن آن بستگی بـه عوامـل داخلی و بین المللی دارد و وضعیت آن، از کشوری به کشور دیگـر متفـاوت اسـت . در ایـن مقاله با استفاده از پرسش نامه و مطالعة میدانی ، ابعاد سیاسی و اجتماعی چهار قـوم ایرانـی کرد، بلوچ، آذری و عرب مورد بررسی قـرار گرفتـه اسـت . نتیجـة کلـی حاصـل از مطالعـة میدانی حاضر که صرفا دیدگاه دانشجویان منتخب اقوام مزبور را نشان می دهد، ایـن اسـت که جهانی شدن در ابعاد فرهنگی تا حدودی سبب به حاشیه راندن تعصبات و شاخصه های فرهنگی ، غیر از زبان ، در میان اقوام مورد بررسی گردیده است ؛ اما از جهت سیاسی منجـر به افزایش آگاهی و افزایش مطالبات آنها از دولت مرکزی شده و از این رو، توجـه مقتضـی دولت جهت مدیریت این مطالبات را لازم می سازد. در این جهت ، اشاعة دموکراتیزاسـیون، فرصت برابر برای مشارکت سیاسی و اقتصادی، کـاهش شـکاف مرکـز-پیرامـون از طریـق بودجه ریزی منصفانه و جهاد ملی برای محرومیت زدایی و اشتغال زایی از جملـه راهکارهـای مناسب محسوب می شود.
خلاصه ماشینی:
"جـدول شـماره ٢ ایـن شـاخص هـا را دسته بندی کرده است : جدول ٢- شاخ های فرهنگی و سیاسی جهانی شدن ردیف شاخص های فرهنگی جهانی شدن شاخص های سیاسی جهانی شدن 1 افزایش پوشش لباس محلی دیدگاه خاصگرایی آگاهی و حساسیت نسبت به شکاف مرکز- پیرامون (سیاسی ) کاهش پوشش لباس محلی دیدگاه عامگرایی 2 افزایش تکلم به زبان محلی دیدگاه خاصگرایی افزایش آگاهی های سیاسی کاهش تکلم به زبان محلی دیدگاه عامگرایی 3 دست رسی به انواع رسانه های محلی ، ملی و جهانی افزایش توقع نسبت به کارآمدی دولت و مطالبات مختلف 4 کاهش شکاف مرکز- پیرامون (فرهنگی ) فشردگی زمان و مکان 5 کاهش تعصب به تعاملات درون گروهی کثرت تبلیغات فرامرزی نسبت به امور داخلی کشورها 6 ماجراجویی شغلی و کسب درآمد صرف نظر از مکان گسترش لیبرالیسم سیاسی و اقتصادی 7 قرار گرفتن در معرض تبلیغات کوچک شدن دولت ها 8 افزایش علایق به فرهنگ و رسوم محلی دیدگاه خاصگرایی گسترش و تفوق ایده دموکراسی کاهش علایق به فرهنگ و رسوم محلی دیدگاه عامگرایی محور شدن ارزشهای سیاسی غرب 9 بی اهمیت شدن و رنگ باختن جغرافیا و زمان در رفتارهای فردی و گروهی حضور مؤثر سازمان های بی المللی در زندگی مردم 10 غربی شدن فرهنگ ها فراگیری و نهادینه شدن حقوق شهروندی نتایج پژوهش نمودارهایی که در پی می آیند، به تفکیک نشاندهندة نتایج ارزیابی شاخص های جهانی شـدن در نمونة مورد بررسی هستند (کل نمونه ها در جداول تمام اقوام را شامل می شود)."