خلاصه ماشینی:
"(6) ابن تیمیه فقط بر اساس ملل و نحل شهرستانی، بدون این که از کتب دیگر او مثل مفاتیح الاسرار یا مجلس مکتوب خبر داشته باشد، او را متمایل به شیعه دانسته، میگوید: «کتاب ملل و نحل شهرستانی نشان میدهد که او متمایل به شیعه واحتمالا اهل قلاع باشد و شاید نقیب ترمذ هم فردی اسماعیلی بوده که مذهب خود را کتمان میکرده است.
(2) ویلفرد مادلونگ در مقاله «برخی از جنبههای کلام اسماعیلی، سلسله نبوت و خدای ماورای هستی» که با ویرایش سید حسین نصر در سال 1977 در تهران چاپ شده و سپس ترجمه آن در کتاب مکتبها و فرقههای اسلامی در سدههای میانه منتشر شده است، به این مطلب پرداخته، مینویسد: ابن سینا که عقاید اسماعیلیه را از پدرش آموخته بود، آن را نپذیرفت و دستگاه فلسفی بوعلی به شدت با کلام مبتنی بر نبوت اسماعیلی معارضه نمود، ولی اسماعیلیان تا یک قرن مطالب او را بیپاسخ گذاشتند.
شهرستانی درباره زید بن علی مینویسد: برادرش باقر، محمد بن علی، با او مناظره میکرد که چرا شاگرد واصل بن عطا است، کسی که جدشان را در قتال ناکثین و مارقین و قاسطین بر خطا میداند و درباره قدر غیر از روش اهل بیت مشی میکند و اگر خروج شرط امامت است پس پدرت زین العابدین بنابر نظر تو امام نیست.
ولی این دیدگاه با توجه به مطالب نقل شده از ملل و نحل و مصارعةالفلاسفه و مطالب مشعر به اهل سنت بودن او در مفاتیحالاسرار و مطالب پررنگ تفسیر باطنی در مجلس مکتوب که در خوارزم انعقاد یافته و تأویل باطنی مفاتیحالاسرار بحث تقیه بیمعنا مینماید و نمیتوان گفت او درباطن اسماعیلی بوده و تظاهر به اشعری بودن میکرده است."