چکیده:
در این مقاله با مروری جامعه شناختی بر تاریخ پزشکی دوران باستان به رویکردها و مدل های جامعه شناسی سلامت و بیماری پیش از ظهور پزشکی مدرن پرداخته شده است و بر ویژگیهای سه نظام عمدة پزشکی باستان یعنی نظام پزشکی یونان باستان (آسیب شناسی هومورال )، نظام پزشکی چین باستان (طب سوزنی) و نظام پزشکی آیورودیک هند باستان (آیورودا) تاکید گردیده است . توجه اساسی این نظام ها، بر خلاف نظام های شخص نگر، بر عوامل و پدیده های متافیزیکی معطوف بوده است . اصلی ترین ویژگی مشترک این نظام ها تبیین بیماری بر اساس عدم توازن میان عناصر اصلی بدن بوده است که این عدم توازن ، از درون یا بیرون و ناشی از نیروهای طبیعی تلقی میشده است . بر این پایه ، بیماری به صورتی غیرشخصی تبیین میشد و مفهوم «توازن » اساس اتیولوژی بیماری بوده است .
خلاصه ماشینی:
"نظام های ناتورالیستی سلامت و بیماری از دوران باستان تا قبل از پیدایش پزشکی مدرن حسین نوری دیبا نیک آئین * عاطفه نقدلو چکیده در این مقاله با مروری جامعه شناختی بر تاریخ پزشکی دوران باستان به رویکردها و مدل های جامعه شناسی سلامت و بیماری پیش از ظهور پزشکی مدرن پرداخته شده است و بر ویژگیهای سه نظام عمدة پزشکی باستان یعنی نظام پزشکی یونان باستان (آسیب شناسی هومورال )، نظام پزشکی چین باستان (طب سوزنی) و نظام پزشکی آیورودیک هند باستان (آیورودا) تأکید گردیده است .
بر اساس این نظام پزشکی، درمان همانند آنچه که ما امروز مداخلۀ پزشکی مینامیم تلاشی در جهت ایجاد تغییر منظم و توازن مجدد در بدن بوده است .
نظام پزشکی چین باستان (طب سوزنی) طب سوزنی که به زبان چینی به آن «جن جیو» گفته میشود شاخه ای کل نگر از پزشکی سنتی چین با قدمتی پنج هزار ساله است که برای پیشگیری و درمان بیماری از فرو کردن بدون درد و غیرضروری سوزن در نقاط خاصی از بدن که نقاط مریدینی نامیده میشوند استفاده میکند.
قدیمی ترین متنی که از طب سوزنی یاد کرده متعلق به «هان دی نی جینگ » نویسندة معنوی امپراطوری زرد در قالب اثری با عنوان «طب داخلی امپراطور زرد» است که بین صد سال پیش و بعد از میلاد مسیح به چاپ رسیده است و حاوی مبانی اصلی طب سوزنی است (وونگ ، ١٩٨٧) ونظام پزشکی مبتنی بر طب سوزنی درباره نقاط و مجراها و رابطۀ آنها با علل و درمان بیماری نیز نخستین بار توسط وی تدوین شد (مسعودنیا، ١٣٨٩، ص ٦٩).
نتیجه گیری یافته های این مطالعه نشان میدهد اصلی ترین ویژگی مشترک نظام های ناتورالیستی دوران باستان تبیین بیماری بر اساس عدم توازن میان عناصر عمدة بدن است ."