چکیده:
بررسی وضعیت کاربری زمین در مقاصد گردشگری اهمیت زیادی دارد، زیرا گردشگری یک فعالیت منبع پایه محسوب میشود. شناخت عوامل تأثیرگذار بر گردشگری، از جمله خدمات و تأسیسات، کمک شایانی در برنامهریزی گردشگری میکند. شهرهای بزرگ و توریستی اغلب با مشکلات عدیدهای روبهرو هستند. قرارگیری مراکز توریستی در بافت تاریخی و سنتی شهر مشکل را دوچندان کرده است. بنابراین، جهت کاهش و پیشگیری تأثیرات منفی گردشگری لازم است برای تعیین الگوی فضایی توریستی شهر و ساماندهی فضاهای توریستی اقدام و برای تأمین امکانات و خدمات شهری برنامهای جامع تدوین کرد. وجود آثار تاریخی و باستانی فراوان در بافت سنتی و تاریخی شهر اصفهان، این شهر را به یکی از گردشگرپذیرترین شهرهای ایران تبدیل کرده است که این خود لزوم برنامهریزی فضایی گردشگری در این شهر را دوچندان میکند. تحقیق حاضر با هدف برنامهریزی فضایی گردشگری شهر اصفهان با تأکید بر ارتباط میان جاذبههای گردشگری و کاربری اراضی انجام شده است و با توجه به قرارگیری جاذبههای گردشگری شهر اصفهان در بافت سنتی شهر در پی پاسخگویی به این سؤالات است که الگو و آرایش فضایی جاذبههای گردشگری و کاربریهای اراضی شهر اصفهان چگونه است؟ آیا نظم و الگویی فضایی خاصی وجود دارد؟ جاذبههای گردشگری و کاربریهای اراضی باهم در ارتباطاند یا بهصورت تصادفی در فضا پراکنده شدهاند؟ بنابراین برای پاسخگویی به این سؤالات از شبکۀ ششضلعی بهمنزلۀ واحد پایه برای ترکیب دادههای اولیه استفاده شده است که ابعاد آنها 500 متر برای قطر ششضلعی در نظر گرفته شده و درنهایت همۀ سطح شهر به 2383 ششضلعی تقسیم شد. روش پژوهش توصیفیـ تحلیلی است و برای پاسخگویی به مسئلۀ تحقیق از مدل رگرسیون وزندار جغرافیایی استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که کشاورزی نرمال ترین شاخص است و اثرگذاری مثبت و منفی آن یکسان است. صنایع بیشترین اثرگذاری مثبت و منفی را بهصورت همزمان بر جاذبههای گردشگری گذاشتهاند و باید در فضاهایی که اثرگذاری منفی است در برنامهریزیهای آینده تمهیداتی اندیشیده شود. فضاهای فرهنگی و فضای سبز بیشترین اثرات مثبت و مراکز خدمات درمانی بیشترین اثرات منفی را داشتهاند. کمترین تأثیرات مربوط به شاخصهای آموزشی و ادارات است.
خلاصه ماشینی:
بررسی ارتباط میان جاذبه های گردشگری و کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی (مطالعۀ موردی شهر اصفهان ) تقی کریمیان *ـ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه اصفهان حسنعلی فرجی سبکبار ـ دانشیار دانشکدة جغرافیای دانشگاه تهران احمد پوراحمد ـ استاد دانشکدة جغرافیای دانشگاه تهران دریافت مقاله : ١٣٩٣/٩/٢٩ پذیرش مقاله : ١٣٩٤/٢/٩ چکیده بررسی وضعیت کاربری زمین در مقاصد گردشگری اهمیت زیادی دارد، زیرا گردشگری یک فعالیت منبع پایه محسوب میشود.
تحقیق حاضر با هدف برنامه ریزی فضایی گردشگری شهر اصفهان با تأکید بر ارتباط میان جاذبه های گردشگری و کاربری اراضی انجام شده است و با توجه به قرارگیری جاذبه های گردشگری شهر اصفهان در بافت سنتی شهر در پی پاسخگویی به این سؤالات است که الگو و آرایش فضایی جاذبه های گردشگری و کاربریهای اراضی شهر اصفهان چگونه است ؟ آیا نظم و الگویی فضایی خاصی وجود دارد؟ جاذبه های گردشگری و کاربریهای اراضی باهم در ارتباط اند یا به صورت تصادفی در فضا پراکنده شده اند؟ بنابراین برای پاسخگویی به این سؤالات از شبکۀ شش ضلعی به منزلۀ واحد پایه برای ترکیب داده های اولیه استفاده شده است که ابعاد آن ها ٥٠٠ متر برای قطر شش ضلعی در نظر گرفته شده و درنهایت همۀ سطح شهر به ٢٣٨٣ شش ضلعی تقسیم شد.
به طورکلی ، توانایی در نمایش فضایی پدیده ها در مطالعات محیط زیست بسیار بااهمیت است ، بنابراین نتایج مدل GWR میتواند به صورت فضایی نمایش داده شوند و قابلیت ارائۀ تخمین ها، تشخیص و باقی مانده ها و بررسی عمیق تغییرات محلی در ارتباط با فضای تحلیل حاصل از اجرای مدل به صورت نقشه را به وجود آورد (١٩٩٩ Brunsdon &Fotheringham ).