چکیده:
در دهههای اخیر، اهمیت گردشگری، هم به لحاظ تعداد گردشگران و هم از لحاظ درآمد ارزی، بهطور بیسابقهای رو به افزایش بوده است؛ ازاینرو، دولتمردان و برنامهریزان در تلاشاند با مهیاسازی شرایط و برطرفکردن موانع پیش رو، فرصت بهرهمندی از ابعاد مثبت این صنعت را فراهم کنند. بر این اساس، تحقیق حاضر با روشی توصیفیـ تحلیلی بر مبنای مطالعات کتابخانهای و میدانی (مشاهده و پرسشنامه) به ارزیابی و رتبهبندی موانع توسعة گردشگری در شهرستان مینودشت پرداخته است. جامعۀ آماری مطالعهشده گردشگرانیاند که طی سال 1392 از شهرستان مینودشت بازدید کردهاند و نمونۀآماری مطالعهشده 300 نفر از این گردشگران است که بهصورت تصادفی ساده انتخاب شدهاند. نتایج این تحقیق نشان میدهد توسعة گردشگری در شهرستان مینودشت با موانع متعددی مواجه است. این موانع با استفاده از تحلیل پرسشنامهها به کمک نرمافزار SPSS ارزیابی و سپس با مدل تصمیمگیری چندمعیاره تاپسیس رتبهبندی شدهاند؛ نتایج رتبهبندی گویای آن است که در بین موانع موجود، موانع مدیریتی بیشترین نقش را دارد و پس از آن به ترتیب موانع اقتصادی، زیرساختی، اجتماعی، و محیطی در رتبههای بعد قرار دارند.
خلاصه ماشینی:
ارزیابی و رتبه بندی موانع توسعۀ گردشگری در شهرستان مینودشت بهرام ایمانی ـ استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه محقق اردبیلی حمیده خسرویمهر ـ دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی توریسم ، دانشگاه تهران علی طورانی * ـ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز دریافت مقاله : ١٣٩٣/١٠/١ پذیرش مقاله :١٣٩٤/٢/٢٤ چکیده در دهه های اخیر، اهمیت گردشگری، هم به لحاظ تعداد گردشگران و هم از لحاظ درآمد ارزی ، به طور بیسابقه ای رو به افزایش بوده است ؛ ازاین رو، دولتمردان و برنامه ریزان در تلاش اند با مهیاسازی شرایط و برطرف کردن موانع پیش رو، فرصت بهره مندی از ابعاد مثبت این صنعت را فراهم کنند.
گردشگری از عوامل مهم عمران ناحیه ای است که میتواند زمینۀ توسعۀ اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، و زیست محیطی در سطح ملی ، منطقه ای، و محلی را فراهم کند (شکور و همکاران ١٣٩٠: ٥٩)؛ به طوریکه بسیاری از کشورها این صنعت را به منزلۀ منبع اصلی درآمد، اشتغال ، رشد بخش خصوصی، و توسعۀ ساختار زیربنایی میدانند (٤١٣ :٢٠١١ Lee et al).
در این بعد، بیشترین مانع با امتیاز ٤/٢٤ مربوط به کمبود نیروی متخصص است و پس از آن ضعف اطلاع رسانی و تبلیغات با امتیاز ٤/١٧، ضعف سیاستگذاری و برنامه ریزی با امتیاز ٤/١٦، منفعل بودن سازمان های مسئول با امتیاز ٤/١٢، عدم باور مدیران محلی به پتانسیل های گردشگری شهرستان با امتیاز ٤/٠٥ و ناهماهنگی بخش های مختلف مدیریتی با امتیاز ٣/٨٨ به منزلۀ موانع اصلی تأثیرگذار بر توسعۀ گردشگری شهرستان مینودشت شناخته شده اند (جدول ٥).