چکیده:
باور به معاد، از اصول اساسی ادیان الهی است. موضوع این نوشتار، بررسی تطبیقی امکان، ضرورت و کیفیت معاد از منتظر دین زرتشت و اسلام است. دین زرتشت مانند اسلام، معتقد به حیات پس از مرگ و رستاخیز مردگان بوده و در متون اوستایی و پهلوی در موارد متعددی به حیات پس از مرگ و داوری نهایی اشاره شده است. این نوشتار، پس از تبیین سه محور امکان، ضرورت و کیفیت معاد از دیدگاه دین زرتشت و اسلام، به بیان شباهت ها و تفاوت ها در این زمینه پرداخته است. از جمله شباهت های دو دین در آموزه معاد، می توان به ضرورت معاد و اعتقاد به معاد جسمانی و روحانی اشاره کرد. فراوانی بحث معاد در متون اسلامی، در مقایسه با متون زرتشتی، عدم طرح رستاخیز مردگان در اوستا و ذکر آن در قرآن، از جمله تفاوت ها به شمار می آید. این مقاله، با روش تطبیقی و تحلیلی تدوین یافته و تاکید آن در ارائه مباحث بر قرآن، اوستا و متون پهلوی است.
The belief in Resurrection is one of the basic principles of divine religions. This paper is comparative study of the view of Islam and Zoroastrianism about the possibility، necessity and characteristics of the resurrection. Like Muslems، Zoroastrians believe in the Resurrection and the books entitled Avesta and Pahlavi deal with the resurrection and the Day of Judgment in many occasions. This paper first addresses three topics: the possibility، necessity and the characteristics of the resurrection from the viewpoint of Zoroastrianism and Islam، and then underlines the points of differences and points of similarity between them in this regard. Among the similarities which the two religions have in their belief about the resurrection are the necessity of the resurrection and the belief in corporeal and spiritual resurrection. Among the differences between them are: the resurrection is discussed at greater length in Islamic texts when compared with Zoroastrian texts، besides، the resurrection of the dead is not dealt with in Avesta، whereas it is referred to in the Holy Quran. Using a comparative and analytical method، this paper focuses on the subjects of discussions which come in the Holy Qur’an، Avesta and Pahlavi.
خلاصه ماشینی:
"مری بویس، زرتشت پژوه مشهور، می نویسد: از جمله اندیشه های آخرت شناسی زرتشت، تعلیم او درباره «تن پسین» بود که در روز آخرت استخوان های مردگان دوباره ملبس به گوشت خواهند شد و توسط روح حیات دوباره خواهند گرفت (روحی که جدا از جسم وجود داشته در بهشت یا جهنم یا برزخ، بر اساس داوری فردی که بلافاصله پس از مرگ بر او شده است)...
ـ در اوستا سخنی از رستاخیز و دوباره زنده شدن مردگان به میان نیامده است؛ تنها در متون پهلوی، به بحث از امکان معاد با تکیه بر آسانتر بودن آفرینش دوباره برای خداوند از خلقت نخستین، پرداخته شده است.
ـ از دیگر تفاوت های اساسی که می توان بیان کرد، این است که عمده مباحث دین زرتشتی در باب معاد را باید از متون پهلوی، که به منزله شرح و تفسیر روایات زرتشتی است، برداشت کرد؛ زیرا اگر کسی بخواهد در مباحث معاد، تنها به گات های زرتشت و تفاسیر آن و سایر کتب اوستایی بسنده کند و مطالبی را در این باره استخراج کند، با دشواری زیاد و ابهام روبه رو خواهد شد، اما قرآن کتاب مقدس دین اسلام به صورت کامل و جامع، به بحث از معاد پرداخته است.
ـ در بحث کیفیت معاد زرتشتی، برخی معتقد بودند که رستاخیز و معاد در گات های زرتشت، روحانی بوده، ولی بعدها در عصر ساسانیان، رستاخیز جسمانی مطرح شد که یکی از شواهد این دیدگاه از بین رفتن اوستا و جمع آوری دوباره آن در زمان ساسانیان بود."