چکیده:
هدف پژوهش حاضر شناسایی آسیبهای روشهای تدریس در مقطع متوسطه شهر اصفهان بود؛ بنابراین از روش پژوهش توصیفی ـ پیمایشی برای شناسایی این آسیبها استفاده گردید. جامعه مورد مطالعه، شامل کلیه دبیران و دانشآموزان مقطع متوسطه شهرستان اصفهان که به ترتیب تعداد آنها 8097 و 140250 نفر که با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای و تصادفی طبقهای و با در نظر گرفتن میزان افت آزمودنی، نمونه آماری برای دو گروه به ترتیب 110 و 240 نفر برآورد گردید. سپس با جدا کردن پرسشنامههای مخدوش، تعداد 95 نفر دبیر و 206 نفر دانشآموز بهعنوان نمونه آماری انتخاب گردید. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته شامل 20 سوال بسته پاسخ در طیف لیکرت و 1 سوال باز پاسخ بود. ضریب پایایی پرسشنامه مربوط به دبیران و دانشآموزان با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 99/0 و 98/0 به دست آمد، همچنین برای سنجش روایی سوالات پرسشنامه، از روش وابسته به محتوا استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها، از شاخصهای آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که میزان آسیبهای روشهای تدریس از نظر دبیران و دانشآموزان بیش از سطح متوسط است. از نظر دبیران بیشترین میانگین موارد آسیبزا «اهمیت ندادن معلم به مهارتهای عملی تدریس» و «پایین بودن سطح علمی و حرفهای معلمان» هستند دانشآموزان نیز بیشترین میانگین آسیبها را مربوط به «انتظارات بیش از حد معلمان از دانشآموزان»، «بیتوجهی به پاسخهای خودانگیخته دانشآموزان» و «عدم توجه به علایق دانشآموزان» میدانند. همچنین دیگر یافتهها نشان داد که بین دیدگاه دبیران و دانشآموزان در خصوص آسیبها تفاوت معنادار وجود دارد. بین دیدگاه دبیران بر اساس جنسیت و سابقه تحصیلی نیز تفاوت معنادار بود؛ اما بر اساس مدرک تحصیلی تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین، بین دیدگاه دانشآموزان بر اساس رشته تحصیلی و ناحیه تحصیلی تفاوت معنادار بود؛ اما بر اساس جنسیت و پایه تحصیلی تفاوتی مشاهده نشد.
خلاصه ماشینی:
آسیبشناسی روشهای تدریس در فرایند یاددهی و یادگیری از دیدگاه دبیران و دانشآموزان دبیرستانهای شهر اصفهان چکیده هدف پژوهش حاضر شناسایی آسیبهای روشهای تدریس در مقطع متوسطه شهر اصفهان بود؛ بنابراین از روش پژوهش توصیفی ـ پیمایشی برای شناسایی این آسیبها استفاده گردید.
No 20 (continus 47) Winter 2016, Pages 117-132 The Pathology of teaching methods in teaching and learning process: from the view point of teachers and students in Isfahan high school Afsane Abdeli, Seyed Ibrahim Mirshah Jafari, Mohamad Javad Liyagatdar, Fatemeh Ziynodini Meymaned 1Ph. D student, Ferdosi University, Mashhad, Iran 2, 3Associate professor, psychology and educational science department 4Professor, Payamnoor University, Nahbandan, Iran Abstract The purpose of this study was identifying pathologies in teaching methods in Isfahan high school.
اکثر پژوهشگران بر این اعتقاد بودند که مهمترین متغیر مؤثر در فرایند آموزش و پرورش، تدریس معلم است که بر سازماندهی مطالب درسی، استفاده از نظریههای مختلف یادگیری و همچنین کاربرد فنون آموزش در کلاس درس مبتنی است؛ اما اکثر معلمان با اصول و روشهای تدریس آشنایی کمی دارند که این باعث پایین آمدن کیفیت آموزش، اهمیت ندادن به تحقق اهداف آموزشی، عدم بهرهگیری از کتب روشها و فنون تدریس در فرایند تدریس، توجه به روشهای سخنرانی و توضیحی بیش از سایر روشها، تأکید بر انتقال مطالب درسی، تأکید بر یادگیریهای سطحی، حفظی و انتقال معلومات بهجای تأکید بر معنادار شدن یادگیری، کاربرد روشهای آزموده و یکسویه، پرهیز از ایجاد موقعیتهای مبهم، عدم بهکارگیری روشهای متکی به هنر خلاق در جهت ایجاد موقعیت یادگیری و تقویت انگیزش یادگیری دانشآموزان، عدم مشارکت دانشآموزان در فرایند تدریس و در نتیجه آن، غیرفعال بودن یادگیرنده، محدود بودن فرصت اظهارنظر، پرسشگری و نقادی دانشآموز در فرایند یاددهی ـ یادگیری، عدم توجه به ساخت دادن یادگیری توسط دانشآموز، کمتوجهای به علائق و نیازهای دانشآموز، عدم ایجاد زمینه مناسب برای کنجکاوی و تحرک دانشآموز، میشود.