چکیده:
پالایش محتوای مجرمانه (فیلترینگ ) موضوع مهمی است که با هزینه کلانی در جمهوری اسلامی ایران در حال اجراست و تعیین مصادیق آن طبق قانون جرائم رایانه ای به کمیته ای در دادستانی کل کشور واگذار شده است . بحث در زمینه کارآمدی یا ناکارآمدی این شیوة دفاعی در مقابله با تهاجم فرهنگی و حفظ منافع سیاسی و اقتصادی کشور از جنبه های مختلف مطرح است . در این مقاله سعی شده است از دیدگاه فقهی و بر مبنای اصول کلی مستخرج از قرآن ، روایات و دیدگاه های فقهای عظام در برخی زمینه های سنتی مرتبط با آن ، ابتدا سیاست های کلی دین مبین اسلام در عرصه های چهارگانه اخلاق ، دین ، سیاست و اقتصاد در دنیای واقعی استخراج گردد. سپس ، سیاست های کلی در عرصه مشترک دفاع از این حوزه های چهارگانه به دست آید و در نهایت ، این سیاست ها در فضای مجازی تبیین گردد و در خاتمه با توجه به اینکه پالایش جزئی از نظام دفاعی کشور محسوب میگردد، سیاست های کلی مشترک عرصه دفاع بر دنیای مجازی تطبیق داده شود و مبتنی بر آن سیاست کلان کشور در خصوص اعمال پالایش نقد و بررسی گردد.
خلاصه ماشینی:
در مورد پالایش مزایایی از جمله ممانعت از گسترش سریع فساد اخلاقی و سستی ایمان در جامعه ، لو رفتن اطلاعات مالی و کلاه برداری های کلان اینترنتی ، ضربه های اقتصادی به سازمان های مختلف ، جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست در جامعه و هتک حرمت افراد و معایبی همچون کندی سرعت اینترنت ، اتلاف وقت محققان ، تضعیف فناوری اطلاعات و ممانعت از گسترش کاربردهای مفید آن ، پالایش بیجهت وب گاه های مفید علمی و پژوهشی، از بین رفتن قبح قانون شکنی با سوق دادن افراد به استفاده از ابزار عبور از پالایه و تهدید امنیت اطلاعات از ناحیه ارائه دهندگان این ابزارهای غیرقانونی، صرف هزینه های بسیار زیاد برای اعمال فیلترینگ بر دولت و نیز ارائه دهندگان خدمات دسترسی به اینترنت ، ممانعت از پخش سریع برخی اخبار مفید در جامعه مطرح میباشد (جوکاری، ١٣٩٣؛ نشست تخصصی، ١٣٩٣).
مهم آن است که بررسی شود آیا پالایش اجباری به شیوه فعلی که در کشور اعمال میشود، با وجود شیوه های مختلف عبور از آن که به راحتی در اختیار همه اقشار جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان قرار میگیرد، مؤثر و منطبق با آموزه های اسلام است ؟ به عبارت دیگر پالایش باید به چه شیوه ای و در چه حد اعمال شود که دارای حداکثر مزایا و حداقل معایب با آموزه های اسلامی باشد؟ البته در موضوع اصل جواز شرعی اعمال پالایش ، مقالات و پایان نامه هایی نوشته شده که جملگی دلالت بر جواز شرعی این امر داشته اند و میتوان گفت که این امر از بدیهیات عقلی است که بنای عقلا نیز با وجود مخاطرات جدی همه جانبه در فضای مجازی حکم میکند که نباید در فضای مجازی دسترسی به هر مطلبی برای هر شخصی آزاد باشد.