خلاصه ماشینی:
"در این بیت کلمه یا گروه میتواند متمم باشد با حذف حرف اضافه به قرینه معنوی یا نقش دیگری داشته باشد: الف-4-1-{Sرطل گرانم ده ای مرید خرابات# شادی شیخی که خانقاه نداردS} 6/127 ترکیب اضافی«شادی شیخ»جدای از نقش متممی(با در نظر گرفتن حرف اضافه محذوف«به») که میتواند داشته باشد،به نظر میرسد نوعی نقش قیدی را هم بر میتابد(قید کیفیت و تعلیل)که البته بنده همین نقش را ترجیح میدهم و این نوع ساختار نحوی کلام در شعر حافظ نمونههای دیگری هم دارد.
ج-امکان دو گانه خوانی: امکان دو گونه خواندن و دو نوع قرائت متفاوت به شرط به وجود نیامدن تفاوت معنایی بارز در شعر از خصوصیات زبان فارسی است که در شعر حافظ نیز دیده میشود و به نظر میرسد نوعی آرایه بدیعی است که باید نامی مناسب آن یافت و ما فعلا همین عنوان را بکار میبریم.
مثلا از گلستان سعدی: {Sگر دست دهد که آستینش گیرم# ورنه بروم بر آستانش میرمS} از صائب تبریزی: {Sهر که منع از آرزوی دل کند بیمار را# گر بود عیسی که بر بیمار میگردد گرانS} د-4-{Sمن آن آیینه را روزی بدست آرم سکندروار# اگر میگیرد این آتش زمانی ور نمیگیردS} 2/149 نکته قابل توجه زبانی و دستوری که در این بیت دیده میشود استفاده از حرف ربط«اگر»به معنی «یا»است که به نوعی باستانگرایی )archasim( در زبان حافظ محسوب میشود چرا که بکار بردن این حرف بدین معنی بیشتر مربوط به دوره اولیه شعر فارسی است و به ویژه شیوه استعمال آن را در شاهنامه فردوسی میبینیم."