چکیده:
این پژوهش با هدف ساخت آزمون اولیه مهارت حل مسئله، بر اساس مبانی نظری اسلامی انجام گرفت. همچنین از روش تحلیل محتوا و از روش پیمایشی با انتخاب تصادفی طبقه ای، نمونه 100 نفری از میان طلاب علوم دینی بهره گرفت. ساختار متغیرهای به دست آمده از منابع اسلامی برای حل مسئله عبارتند از: کنترل هیجان، شناخت و تعریف مسئله، شناسایی اهداف و موانع، تفکر خلاق و مشورت، تصمیم گیری، توکل و توسل، ارزیابی فرایند، سبک های ناکارآمد عجله ای و اجتنابی، اعتقاد به آزمایش یا تهدید دانستن مسائل و خوش بینی یا بدبینی. روایی این ساختار از نظر کارشناسان دین و روان شناسی، طبق ساختار لیکرت چهار گزینه ای با میانگین کل 62/3 و واریانس 2/0 محاسبه شد. روایی گویه ها با میانگین 51/3 و واریانس 37/0 به دست آمد. نتیجه همبستگی 88/0 با معناداری 01/0 را نشان داد. اعتبار آزمون بواسطه بررسی همسانی درونی پرسش نامه، با ضریب آلفای کرونباخ در سطح 96/0 به دست آمد. دونیمه سازی نیز اعتباری در حد 93/0 و 95/0 برای دونیمه را نشان داد، که بیانگر اعتبار و روایی مناسب این آزمون است.
This research aims at developing an initial test on problem-solving skill based on theoretical Islamic principles. A content analysis method and scaling method are used in this research in which 100 people were randomly chosen from among religious students. The structure of the variables foe problem-solving drawn from Islamic sources is based on controlling excitement، identifying and defining the problem، recognizing the aims and impediments، creative thought and counselling، decision-making، trust and supplication، evaluating the process of inefficient، hasty and rejected styles ، belief in testing or considering problems as threats and optimism or pessimism. Religious scholars and psychologists see that، the validity of this structure is calculated according to Likert Scale multiple choice with the overall average of 3.62 and variance of ./2. The research result shown that the average of validity of the statements is 3.51، the variance is 0.37، the correlation is 0.88 and the significance is 0.01. The validity of test was known as a result of investigating the identity of questionnaires with Cronbach's alpha coefficient at 0.96 level. Half-splitting، gives the two halves a validity of 0.93 and 0.95، which confirms the great reliability and validity of this test.
خلاصه ماشینی:
"هپنر و پترسون، برای طراحی پرسشنامه حلمسئله، از الگوی حلمسئله گلدفرید و دیزوریلا (1971) استفاده کرده و پنج مؤلفه را در طراحی آزمون درنظر گرفتند: جهتگیری نسبت به حلمسئله، تعریف مشکل، ارائه راهحل جایگزین، تصمیمگیری و ارزیابی، اما نتیجه تحلیل عاملی برای این آزمون، سه عامل نشان داد: ﻛﻔﺎﻳـﺖ ﺣـﻞﻣـﺴﺌﻠﻪ، ﻛﻨﺘﺮل ﺷﺨﺼﻲ، ﮔﺮاﻳﺶ یا اﺟﺘﻨﺎب نسبت به ﻣﺴﺌﻠﻪ (هپنر و همکاران، 1997).
ازاینرو، این سؤالها در مورد این پرسشنامه بررسی شده است: از منابع اسلامی چه ساختاری برای حلمسئله برداشت میشود؟ پرسشنامه اولیه مهارت حلمسئله از دیدگاه اسلام از چه میزان روایی و اعتبار برخوردار است؟ <H2>روش پژوهش</H2> این تحقیق، در تقسیم با ملاحظه هدف تحقیق، از نوع تحقیقات بنیادی و نظری (در مقابل کاربردی) به حساب میآید (دلاور 1380، ص 48).
ارزیابی کارشناسان برای سنجش روایی صوری - محتوایی این پرسشنامه، در قسمت اول طبق ساختار لیکرت با میانگین کل 62/3 (90%)، واریانس 2/0 و با انحراف استاندارد 279/0 نشان داد که از نظر کارشناسان دین، مؤلفههای نظری مهارت حلمسئله اسلامی، در حد «خیلی زیاد» با آموزههای دینی مطابقت دارد.
با توجه به نوع نگاه متون دینی به موضوع حلمسئله و ساختار و مراحل آن، تعریفی که برای آن برگزیده میشود، عبارت است از: «فرایند تنظیم خلق و مقابله مؤثر با چالشهای پیشرو بدون شتاب یا اجتناب، که طی این فرایند فرد یا افراد مسئله را آزمایش الهی دانسته و با خوشبینی منطقی برای رسیدن به هدف مورد نظر اقدام میکنند»."